________________
२३०
सूत्रकृताङ्गसूत्रे ___ अन्वयार्थ:-(जे) ये-पुरुषाः (एयं) एतत्-स्त्रीसम्पर्कम् (उछं) उच्छं-त्याज्यंनिन्दनीयकर्म 'अणुगिदा' अनुगृद्धा-मृच्छिताः (से) ते (कुसीलाणं) कुशीलानाम् पार्श्वस्थादीनाम् (अन्नयरा) अन्यतरे-तन्मध्यवर्तिन एव ते भवंति अतः (से) स (भिक्खू) भिक्षुः (मुतवस्सिए वि) सुतपस्विकोऽपि (इत्थीसु सह) स्त्रीभिः सह (i) खलु (नो विहरे) नो विहरेदिति ॥१० १२॥
टीका--'जे एयं' ये एतत्, ये मन्दप्रकृतिकाः स्त्रीजिताः सदनुष्ठान परित्यज्य तात्कालिकमुखान्वेषिणः । एतदनन्तरोक्तम्-'उछ' उछं-जुगु. प्सितं निन्दनीयं स्त्री सेवनरूपं कर्म । एकाकिनः स्त्रीणां धर्मोपदेशादिकं कुर्वन्ति, स्त्रियं प्रति ये आसक्ताः 'कुसीलाणं' कुशीलानाम्-अवसन्नकुशीलपार्श्वस्थसंसक्तयथाछंदरूपाणां मध्ये 'अन्नयरा हुति' अन्यतरे भवन्ति, अतः स्विकोऽपि' उत्तम तपस्वी हो तो भी 'इत्थीसु सह-स्त्रिभिः सह' स्त्रियों केसाथ 'णो विहरे-नो विहरेत्' विहार न करें ॥१२॥
अन्वयार्थ--जो पुरुष निन्दनीय स्त्री सम्पर्क में मूर्छित हैं वे कुशीलों में से ही हैं अर्थात् कुशील ही हैं, अतएव उग्र तपस्वी हो तो भी साधु स्त्रियों के साथ विहार न करे ॥१२॥
टीकार्थ--जो पुरुष प्रकृति से मन्द हैं, स्त्रियों से पराजित हैं और सत् अनुष्टान को त्यागकर तात्कालिक सुख की खोज में रहते हैं तथा निन्दनीय स्त्रीसम्पर्क रूप कर्म करते हैं-अकेले जाकर धर्मोपदेश करते हैं और जो स्त्री में आसक्त होते हैं, वे अवसन्न, कुशील, पाश्वस्थ संसक्त और यथाछन्दरूप शिथिलाचारियों में से कोई एक हैं। वे सच्चे डाय त ५५ 'इत्थीसु सह-त्रिभिः सह लियोनी साथे 'णो विहरे-नो विहरेत्' विहा२ न ४२ ॥१२॥
સૂત્રાર્થ-જે પુરુષે નિન્દનીય સંપર્કમાં મૂર્ણિત છે, તેમની ગણતરી કુશીમાં જ થાય છે, એટલે કે તેઓ કુશીલ (ચારિત્રહીન) જ ગણાય છે. તેથી ઉગ્ર તપસ્યા કરનારા સાધુ ઓ એ પણ સ્ત્રિઓના સંપર્કથી દૂર જ રહેવું જોઈએ. ૧૨ા
ટીકાઈ––જે પુરુષ મન્દ પ્રકૃતિવાળા છે, જેઓ સ્ત્રિઓ દ્વારા પરાજિત છે, જેઓ સત્ અનુષ્ઠાનો ત્યાગ કરીને વર્તમાનકાલીન સુખની જ શોધમાં લીન રહે છે, જેમાં સ્ત્રીસપક રૂપ નિન્દનીય કામમાં પ્રવૃત્ત રહે છે, જે સિઓની પાસે જઈને તેમને એકાન્તમાં ઉપદેશ આપે છે, અને જે સ્ત્રીમાં આસક્ત છે, તેમને અવસન, કુશીલ પાર્શ્વ, સંસક્ત અને યથાસ્કન્દ રૂપ શિથિલાચારીઓ રૂપે ઓળખવામાં આવે છે. એવા સાધુઓને સદાચાર
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
