________________
समयार्थवोधिनी टीका प्र. क्षु. अ. ४ उ. १ स्त्रीपरीषहनिरूपणम्
२०९
यथा लतादयः स्वसमीपवर्त्तिनयेत्र भजन्ते न दूरवर्तिनः तथैव खियोपि । तदुक्तम्'आसनमेव युवतिर्भजते मनुष्यं विद्याविहीनमकुलीनमसंस्कृतं वा ।
प्रायेण भूमिपतयः प्रमदा लताश्च यः पार्श्वतो वसति तं परिवेष्टयन्ति ॥९॥' अपि च-- अयं वा नियं वा अमासगुणेण आम्हा वल्ली । एवं इथिओ वियजं आसन्नं तमिच्छेति ॥ १॥ '
छाया-- आम्र वा निम्बं वा अभ्यासगुणेन आरोहति वल्ली । एवं स्त्रियोपि च य आसन्नस्तमिच्छन्ति ॥ १ ॥
'नैता रूपं परीक्षन्ते नासां वयसि संस्थितिः । सुरूपं वा विरूपं वा पुमानित्येव भुज्यते || १ | '
हैं, दूरवर्ती को नहीं, उसी प्रकार स्त्रियां भी। कहा भी है-
'तरुणी स्त्री समीपवर्ती पुरुष को ही सेवन करती है, चाहे वह विद्याविहीन हो, कुलहीन हो या संस्कारहीन हो । यह ठीक ही है क्योंकि राजा, रमणी और लता उसी को घेरते हैं जो उनके पास में रहता है ।' और कहा भी है
'चाहे आम हो, चाहे नीम, वेल उसी का आश्रय लेती है जो उसके निकट हो । यही बात स्त्रियों के विषय में भी है। वे भी उसी की इच्छा करती हैं जो उनके समीप रहता हो' ।
'ये स्त्रियां न तो रूप को देखती हैं और न वय (अवस्था) का ही विचार करती हैं। पुरुष चाहे सुन्दर हो या असुन्दर, वे पुरुष होने के कारण ही उसका परिभोग करती हैं ।'
ગ્નિએ પણ પેાતાની કામવાસના સતાષવા માટે સમીપવર્તી પુરૂષનુ જ સેવન કરે છે. કહ્યું પણુ છે કે-'તરુણી અિયા સમીપવતી પુરૂષનું જ સેવન કરે છે. તે વિદ્યાવિહીન, કુળહીન અથવા સ‘સ્કારહીન હેાય તે પશુ તેની પરવા કર્યા વિના તેની સાથે કામભેગ સેવે છે. કહ્યું પણ છે કે-રાજા રમણી અને લતા તેમને જ ઘેરી લે છે કે જેઓ તેમની પાસે જ રહેતા હોય છે ! જેમ લતા પેાતાની સમીપમાં રહેતા વૃક્ષના આધાર લેતી વખતે તેની જાતિ આદિના વિચાર કર્યા વિના આંખે, લીમડા વગેરે કાઇપણુ સમીપવત્તી વૃક્ષના આશ્રય લે છે, એજ પ્રમાણે સ્રિએ પણ પાતાની સમીપમાં રહેલા પુરુષની જ ઈચ્છા કરે છે.
તેઓ તેના રૂપ, વય આદિના વિચાર કરતી નથી. ભલે તે સુ'દર ડાય કે અસુંદર હોય, પરન્તુ પુરુષ હાવાને કારણે જ તેએ તેના પિરાગ કરે છે?
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
