________________
५६८
सूत्रकृताचे अन्वयार्थः (संजए) संयत-साधुः (सुन्नघरस्स) शून्यगृहस्य--शयनादिनिमित्तेन शून्यगृहमाश्रितः साधुः शून्यगृहस्य 'दारं' द्वारम् (णो पीहे) नो पिदध्यात्, तथा(न जाव पंगुणे) न यावत्प्रगुणयेत् नोद्घाटयेदित्यर्थः, तथा(पुट्ठे)पृष्टः केनचित् (वयं)वचनं सावधं (ण उदाहरे) नोदाहरेत् नोवदेदित्यर्थः, तथा (ण समुच्छे) न समुच्छिन्धात्-न प्रमार्जयेदित्यर्थः तथा शयनार्थम् तृणं तृणं-घासादिकम् (णसंथरे) न सस्तरेत्-तृणैरपि संस्तारकं न कुर्यादिति ॥१३॥
टीका-- 'संजए' संयतः-- साधुः ज्ञानदर्शनचारित्रसंपन्नः । सुन्नघरस्स, शून्यगृहस्य 'दार' द्वारम् ‘णो पीहे' नोपिदध्यात्। न ‘यावपंगुणे' न यावत्प्रगुणयेत् न उद्घाटयेत्
सूत्रकार फिर उपदेश देते हैं-"णो पीहेण याव " इत्यादि । शब्दार्थ-'संजए-सयतः' साधु 'सुन्नघरस्स-शून्यगृहस्य' शून्यघर का 'दारं-द्वारम्' दरवाजा 'णो पीहे-नो पिदध्यात' बन्द न करे 'न यावपंगुणे-न यावत्प्रगुणयेत्' तथा न खोले तथा 'पुट्टे-पृष्टः' किसी के द्वारा पूछने पर 'वयं-वनचम्' सावधवचन 'ण उदाहरे-नोदाहरेत्' न बोले एवं 'ण संमुच्छे-न समुच्छिन्द्यात्' उस गृह का कचरा न निकाले तथा 'तणं-तृणम्' घास वगैरह भी 'ण संथरे-न संस्तरेत्' न बिछावे ॥१३॥
___ अन्वयार्थशयन आदि के निमित्त से सूने घर में रहा हुआ साधु सुनेघर के द्वारको बन्द न करे और न खोले । किसी के पूछने पर सावध वचन न बोले । घर का प्रमार्जन न करे और सोने के लिए घास आदि भी न बिछावे ॥१३॥
साधुन पहेश माता सूत्रा२ मा विशेष ४थन ४२ छ.-" णो पीहेण याव" त्या
शहाथ-'संजए-सयतः साधु सुन्नधरस्स-शून्यगृहस्य' शून्यधरना 'दारं-द्वाग्म् ४२वानमा ‘णो पीहे-नो पिदध्यात्' ५ ना ४२ 'न यावपंगुणे-न यावत्प्रगुणयेत् तथा न मावे ते तथा 'पुटूठे-पृष्टः' अना द्वारा पूछपाथी 'वयं वचनम्' सावध क्यन 'न उदाहरे-नोदाहरेत्' ना मासे मेवम् 'न समुच्छे--न समुच्छिन्द्यातू' ते न्य। नाडे तथा 'तणं-तृणम्' घास वगेरे ५ ‘ण संथरे न संस्तरेत्' ना पाथरे ॥१॥
-सूत्रार्थ- શયન આદિને નિમિત્તે કઈ ખાલી ઘરમાં રહેવાનો પ્રસંગે ઉપસ્થિત થાય, તે સાધુએ તે સૂના ઘરના દ્વારને બંધ પણ કરવું નહીં અને ખેલવું પણ નહીં. કેઈન દ્વારા કઈ પ્રશ્ન પૂછાય તે સાધુએ સાવધવચન બોલવા જોઇએ નહીં સાધુએ તે ઘરને વાળવું ગુડવું જોઈએ નહીં અને શયનને નિમિત્તે ઘાસ આદિ પણ બિછાવવું જોઈએ નહીં ૧૩
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૧