________________
मार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. २ उ. १ भगवदादित्राथकृतनिजपुत्रोपदेशः कर्मक्षयात्मकमोक्षस्वरूपयोग्यो भवतीति समुदितार्थः । उक्तं च-विधूनोति तु योगी पक्षौ पक्षीव भूतले ।
त्यक्त्वा कर्ममलं कृत्स्नं मोक्षमाप्रोति मोक्षवित् ॥ १॥ सू० १५ ॥
मोक्षार्थं प्रयतमानस्य साधोः मोक्षसामीप्यं प्राप्तस्य कदाचिदनुकूलोपसर्गः संपतेदिति दर्शयति सूत्रकारः - 'उट्टिय इत्यादि ।
मूलम् --
३
५
उठिय मणगार मेसणं समणे ठोणठियं तवास्सणं ।
७ ३
७
१० ११
डहरा वुड्ढा य पत्थये अविसुस्से ण य तं लभेजणो ॥ १६ ॥
छाया
उत्थितमनगारमेषणां श्रमणं स्थानस्थितं तपस्विनम् ।
दहवृद्धाश्च प्रार्थयेरन अपि शुष्येयुर्न च तं लभेरन् ॥१६॥
क्षय लक्षण वाले मोक्ष के स्वरूप योग्य हो जाता है, यह समुदित अर्थ है । कहा भी है- “ विधूनोति तु योगी " इत्यादि ।
जैसे पक्षी पंखों को झाडता है, उसी प्रकार मुक्ति का ज्ञाता योगी इस भूतल पर समस्त कर्ममल को तप संयम से धो डालता है और मोक्ष प्राप्त कर लेता है || १५॥
मोक्ष के लिए प्रयत्नशील साधु को, जो मुक्ति के समीप पहुँच चुका कदाचित् अनुकूल उपसर्ग प्राप्त हो जाता है, यह विषय सूत्रकार दिखलाते -" उहिय " इत्यादि ।
शब्दार्थ - 'अणगारं - अनगारम्' गृहरहित मुनिको तथा 'एसणं-- एषणाम्' एषणा को पालन करने के लिये 'उवहियं उपस्थितम्' तत्पर और' ठाणद्वियं-બાદ જ્યારે સમસ્ત કર્મોનો ક્ષય થઈ જાય છે,
ત્યારે કર્માંના ક્ષયલક્ષણવાળા મેાક્ષની પ્રાપ્તિ કરવાને ચેાગ્ય તે અની જાય છે. આ समुहित अर्थ इसित थाय छेउ छेडे - " विधुनोति aft Scule
”જેવી રીતે પક્ષી પાંખાને ફડફડાવીને શરીર પરની રજ દૂર કરે છે, એજ પ્રમાણે મુક્તિમાર્ગના જ્ઞાતા મુનિ આ ભૂતલ પર સમસ્ત ક°ફેલને તપસયમ વડે ધોઈ નાખે છે. અને મેાક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે.“ ા ગાથા ૧પા
મેાક્ષને માટે પ્રયત્નશીલ સાધુ જ્યારે મુક્તિમાર્ગ પર કરી રહ્યો હાય છે ત્યારે કયારેક અનુકૂળ ઉપસગ પણ પ્રાપ્ત वात प्रछे- "उट्ठिय त्याहि
५११
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૧
शब्दार्थ - 'अणगार' - अनगारम्' गूड रड़ित भुनिने तथा 'पण' - पत्रणाम्' शेषथाने पान खाने भाटे 'उबट्टिय उपस्थितम्' तत्पर ने 'ठाणडिय स्थानस्थितम्
-
આગળને આગળ સંચરણુ થઈ જાય છે. સૂત્રકાર હવે
