________________
समयार्थं बोधिनी टीका प्र. भु. अ. २ उ. १ भगवदादिनाथकृतो निजपुत्रोपदेशः ५०५ मोक्षाभिलाषी कर्मनिर्जरार्थी एवं युक्तः सम्यग्ज्ञानादिभिः स्वहिताय विचारयेत् । तथा 'अणिहे' अनिहे= निहन्यते ज्ञानादिगुणवृन्दमनेनेति निहः कषायः, न निहोsनिहः क्रोधादिभीरहितः सन् 'अहियासए' अधिसहेत = सर्वपरीपहान् समभावेन सहेत ॥१३॥
अपि च-- ' धूणियाकुलिय' इत्यादि ।
मूलम् -
४
३
१ २ ७
६
धूणिया कुलियं व लेववं किसए देह मणसणाइहि ।
८
९
११
१०
१२
अविहिंसामेव पव्व अणुधम्मो मुणिणा पवेइओ ॥ १४ ॥
छाया
धूत्वा कुड व लेपवत् कर्शयेदेहमनशनादिभिः । अविहिंसामेव प्रवजेदनुधर्मो मुनिना प्रवेदितः | १४ ॥
भूतल पर शयन - यह सब बाते गृहस्थी में रहते हुए अवनति का लक्षण होती हैं और यही बाते संयम की अवस्था में उन्नति का कारण बन जाती हैं । सच है, योग्य स्थान में योजना करने पर दोष भी गुण बन जाते हैं ।
मोक्ष का अभिलाषी, कर्मों की निर्जरा का इच्छुक तथा सम्यग् ज्ञानादि से सम्पन्न पुरुष इस प्रकार के कष्टों को अपने हित के लिए अनुकूल ही समझें। जिससे ज्ञान आदि गुणों का समूह नष्ट होता है, उसे ' निह ' अर्थात् कषाय कहते हैं क्रोध आदि कपायों से रहित होकर साधु समस्त परीषहों को शान्तभाव से सहन करें ||१३||
બધી બાબતાને જો ગૃહસ્થામાં સદ્ભાવ હોય, તે તે અવનતિનુ લક્ષણ ગણાય છે, પરન્તુ એજ ખાખતા સંયમની અવસ્થામાં ઊન્નતિનુ કારણ બની જાય છે. ખરેખર, એ વાત સાચી છે કે ચેાગ્ય સ્થાને યાગ્ય પ્રવૃત્તિનું સયાજન કરવામાં આવે, તે દોષ પણ ગુણુ બની જાય છે.
મેાક્ષની અભિલાષાવાળા કર્મોની નિર્જરા કરવાની દ્વિથી યુકત પુરુષે આ પ્રકારના કષ્ટોને પોતાના હિતને જેના દ્વારા જ્ઞાનાદિ ગુણાના સમૂહના નાશ થાય છે, તેને સાધુએ ક્રોધાદિ કષાયેાથી રહિત થઈ ને શાન્ત ભાવે જાઇએ. । ગાથા ૧૩।
सू-६४
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૧
ઈચ્છાવાળા તથા સમ્યક્ જ્ઞાનામાટે અનુકૂળ જ સમજવા જોઈએ ‘નિહ’ એટલે કે કષાય કહે છે. સમસ્ત પરીષહેાને સહન કરવા
