________________
समथार्थ बोधिनी टीकाप्र.अ.अ.१३.२ क्रियावादिनामनर्थ प्रदर्शने नौकादृष्टान्तः ३४१ प्रवृत्ताः । यथा-प्राकृतपुरुषाः अज्ञानप्रधानतया सावधकर्मण्येव प्रवृत्ताः भवन्ति, तहदिमेऽपि तिन इति. ॥३०॥ एतस्यैवार्थस्य पोषकं दृष्टान्तं दर्शयति सूत्रकारः-"जहा" इत्यादि !
मूलम्-- जहा अस्साविणि प्णावं जाइअंधो दुरूहिया इच्छई पारमागंतु अंतरा य विसीयइ ॥३१॥
छाया--- "यथा आस्राविणीं नावं जात्यन्धो दूरूह्य । इच्छति पारमागन्तुम् अन्तराच विषीदति. ॥३१॥
अन्वयार्थ:--- (जहा) यथा, येन प्रकारेण । (जाइ अधो) जात्यन्धः ! स्वभावादेववे सामान्यजनोंके समान ही पापकर्म में ही प्रवृत्त रहते हैं। जैसे सामान्य लोग अज्ञान की प्रधानता के कारण सावधकार्यों में ही प्रवृत्ति करते रहते हैं, उसी प्रकार ये व्रती भी सावध कर्म करते हैं ॥३०॥ इसी कथन को पुष्ट करने वाला दृष्टान्त सूत्रकार दिखलाते हैं "-जहा "इत्यादि।
शब्दार्थ--'जहा-यथा' जैसे 'जाइअंधो-जात्यन्धः' जन्मान्ध 'अस्साविणिं आखाविणि' छिद्रवाली 'णावं-नावम्' नौकापर 'दुरुहिया-दूरूह्या बैठकर 'पार मागंतुं--पारमागन्तुम्' पार पहोंचनेकेलिये 'इच्छइ-इच्छति' इच्छारखता है परंतु 'अंतरा य--अन्तरा च' बीचमेंही 'विसीयइ--विषीदति डूबजाता है ॥३१॥
अन्वयार्थ जैसे कोइ जन्मान्ध पुरुष छेदों वाली नौका पर आरूढ होकर
જેવી રીતે સામાન્ય લોકો આજ્ઞાનને કારણે સાવધ કાર્યો કર્યા કરે છે, એ જ પ્રમાણે તે વ્રતી (ભિક્ષુઓ) પણ સાવદ્ય કાર્યો કરતા હોય છે. ૩૦
से ४थननु समर्थन ४२वाभाटे सूत्र नायेनु दृष्टान्त सापे छ.- "जहा" त्याह
शहा -'जहा-यथा' म 'जाह मंधो-जात्यन्धः' मथी सांधणी 'अस्साविणिंआस्राषिणी छिद्रवी 'णाव-नायम्' ५२ 'दुरुहिया-दुरुह्य' सीने 'पारमागंतु-पारमागन्तुम्' सामे नारे पडायवा माटे 'इच्छा-इच्छति' ४२छ। रामेछे परंतु 'अंतराय अन्तरा च' क्यमा 'विसीयह-विषीदति' भी तय छे. ॥३१॥
__ -:सूत्रार्थ:જેવી રીતે કોઈ જન્માન્ત પુરુષ છિદ્રોવાળી નૌકામાં બેસીને કઈ નદી અથવા
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૧
