________________
आचारांगसूत्रे तम्-पादपोछनं कुर्वन्तं गृहस्थम् आस्वादयेत्-मनसा अभिलषेत् , नो वा तम्-पादौ प्रोञ्छ यन्तं गृहस्थम् नियमयेत-प्रेरयेत् , वचसा वा पादौ माजयितुं न कथयेत् , कायेन वा हस्तादि चेष्टाद्वारा पादमाजेन न कारयेदित्यर्थः । एवमेवोक्तरीत्या परस्परमपि कश्चित साधुः परस्य साधोः पादमार्जनादिकं न कुर्याद् , अन्यथा संयमविराधना स्यादित्यति दिशन्नाह-'एवं नेयम्बा अन्नमन्न किरियावि' एवम्-उक्तरीत्येव गृहस्थादि कर्तृक साधुपादमार्जनादि क्रियानिषेधव देव ज्ञातव्या-अवगन्तव्या अन्योन्यक्रियाऽपि-परस्परसाधुपादादि. मार्जनादिक्रियाऽपि न कर्तव्या इत्यर्थः, तथा च कश्चित् साधुरपि परस्य साधोः पादौ यदि कदाचित् आमृज्याद् वा प्रमृज्याद् वा-पादप्रोञ्छनादिकं कुर्यात्तर्हि तामपि साधुकर्तृकपरसे आस्वादन नहीं करे अर्थात् मन में उसकी अभिलाषा नहीं करें और 'नो तं नियमे वचन कर्म से भी उसका अनुमोदन या समर्थन नहीं करें क्यों कि इस प्रकार के गृहस्थ श्रावक के द्वारा किये जाने वाले पादपोंछनादि भी पर क्रिया विशेष होने से कर्मबन्ध का कारण माना जाता है इसलिये कर्मबन्ध दोष से छुटकारा पाने के लिये दीक्षा या प्रव्रज्या ग्रहण करने वाले जैन साधु को इस तरह के पादप्रोछ नादि का मनवचन कर्म से समर्थन नहीं करें क्योंकि संयम का पालन करना हो जैन साधु का परम कर्तव्य है इसी तरह परस्पर में एक साधु दूसरे साधुको पादमार्जनादि नहीं करे अन्यथा एक साधु के द्वारा दूसरे साधु के पादमार्जनादि होने से संयम की विराधना होगी यह बतलाने के लिये अतिदेश करते हैं-"एवं नेयव्या अन्नमन्न किरियावि" एवं अर्थात् पूर्वोक्तरीति से याने गृहस्थ श्रावक के द्वारा जैसे साधु के पादमार्जनादि क्रिया का निषेध किया है वैसेही परस्पर एक साधु के द्वारा दूसरे साधु के पादमार्जनादि क्रिया का भी निषेध समझना चाहिये जैसे कि एक साधु भी यदि दूसरे साधु के पादों को आमार्जन और ગૃહસ્થ શ્રાવકે કહેલ પાદપ્રેઇન વિગેરેનું સાધુએ મનથી આસ્વાદન કરવું નહીં અર્થાત भनमा तनी मि! ४२वी नही. तथा 'नो तं नियमे' वयन भने याथी ५ तेनु मनु. મદન કે સમર્થન કરવું નહીં. કેમકે આ પ્રમાણે ગૃહસ્થ શ્રાવકે કરેલ પાદBછનાદિ પણ પણ પરક્રિયા વિશેષ હોવાથી કર્મબંધનું કારણ માનવામાં આવેલ છે. તેથી કર્મબંધથી છુટવા માટે દીક્ષા ધારણ કરનારા સાધુએ આ રીતના પાદછનાદિનું મન વચન અને કાયાથી સમર્થન કરવું નહીં. કેમકે સંયમનું પાલન જ સાધુનું કર્તવ્ય માનેલ છે. આ જ રીતે પરસ્પર એક સાધુએ બીજા સાધુના પાદપ્રમાર્જ નદિ કરવા નહીં કારણ કે એક સાધુએ બીજા સાધુના પાદપ્રમાર્જનાદિ કરવાથી સંયમની વિરાધના થાય છે એ બતાવવા માટે આ અતિદેશ ४१ 2.-'एवं नेयया अन्नमन्त किरिया वि पूर्वात ४थन प्रमाणे अर्थात् १२५ श्रा१४२ જેમ સાધુને પાદ માર્જનાદિકિપા કરવાનો નિષેધ કહેલ છે. એ જ પ્રમાણે અન્ય એક સાધુએ બીજા સાધુના પાદમાજનાદિ ક્રિયાને પણ નિષેધ સમજવે. જેમ કે–એક સાધુ પણ જે
श्री सागसूत्र :४