________________
प्रकाशिका टीका श्रुतस्कंध २ उ. १ सू० ७-८ पिण्डेषणाध्ययननिरूपणम्
१९
दोषान् विज्ञाय स भावभिक्षुः तैः सह पिण्डपातप्रतिज्ञया भिक्षालामार्थ गृहपतिकुलं न प्रविशेत, नापि तैः सह गृहपतिकुलाद् निष्क्रामेदिति भावः एवं लिङ्गव्यत्यासेन सा भावभिक्षुकी वापि गृहपतिकुलं भिक्षा लाभार्थ प्रवेष्टुकामा अन्यतीर्थिका प्रभृतिभिः सह पिण्डपातप्रतिज्ञया गृहपतिकुलं न प्रविशेत् नापि गृहपतिकुलाद् भिक्षामादाय ताभिः सह निष्क्रामेत्, तासामपि मावभिक्षुकीणाम् अन्यतीर्थिकाभिः भिक्षालाभार्थं गृहपतिकुलं प्रविष्टानामनेषणीयमिक्षा ग्रहणाग्रहणकृताः उक्तदोषाः स्युरिति भावः ॥ ०७ ॥ इति
मूलम् - से भिक्खू वा, भिक्खुणी वा, बहिया वियारभूमिं वा, बिहारभूमि वा निक्खममाणे पविसमाणे वा, णो अण्णउत्थिएण वा, गारतिथएण वा, परिहारिओ वा अपरिहारिएण सद्धि बहिया विचारभूमि वा, विहारभूमिं वा, णिक्खमिज्ज वा, पविसिज्ज वा ॥ सू०८||
छाया - स भिक्षुको वा, भिक्षुकी वा, बहिः विचारभूमिं वा, विहारभूमिं वा, निष्क्रममाणो वा प्रविशमानो वा नो अन्ययूथिकेन वा, गृहस्थेन वा, पारिहारिको वा अपारिहारिण सार्द्ध बहिः विचारभूमिं वा, विहारभूमिं वा, निष्क्रामेद् वा, प्रविशेद् वा ॥ सू०८ ॥ इति ।
टीका - मर्मप्रकाशिका - सम्प्रति प्रसङ्गवशाद् अन्यतीर्थिकादिभिः सह मावभिक्षुकाण मावभिक्षुकीणाञ्च अन्यत्रापि गमने प्रतिषेधं प्रतिपादयितुमाह - ' से भिक्खू वा, भिक्खुणी असंखड आदि दोष होगे, इसलिये इन दोनो पक्षों के दोषों को जान कर पारिहारिक भाव साधु उन अपारिहारिक साधु के साथ भिक्षा के लिए ग्रहस्थ श्रावक के घर में नहीं जाय और उन के साथ गृहस्थ श्रावक के घर से भिक्षा लेकर निक
भी नहीं, इसी तरह भाव साध्वी भी भिक्षा के लिये अन्य तीर्थिका के साथ या श्राचिका के साथ या अपारिहारिका साध्वी के साथ गृहस्थ श्रावक के घर में प्रवेश नहीं करे और वहां से भिक्षा लेकर उनके साथ निकले भी नहीं, क्योंकि भाव साध्वी को भी ऐसे करने पर उक्त दोष होंगे ॥सू०७॥
अब अन्यतीर्थिक वगैरह के साथ भावसाधु तथा भावसाध्वी को विचार भूमि - मलमूत्रादि त्याग स्थल में एवं विहार स्थल में भी नहीं जाना चाहिये यह દોષ થશે. તેથી એ બન્ને પક્ષેાના દૃષાને જાણીને પારિહારિક ભાવસાધુ એ અપારિડારિક સાધુની સાથે ભિક્ષા માટે ગૃહસ્થ શ્રાવકના ઘરમાં ન જવુ અને તેની સાથે ગૃહસ્થ શ્રાવકના ઘેરથી ભિક્ષા લઈને બહાર પણ ન નીકળવુ' એજ રીતે ભાવસાધ્વી પણ ભિક્ષા માટે અન્ય તીથિકાની સાથે અથવા શ્રાવિકાની સાથે અથવા અપારિહારિક સાધ્વીની સાથે ગૃહસ્થ શ્રાવકના ઘરમાં પ્રવેશ કરે નહીં અને ત્યાંથી ભિક્ષા લઈને તેની સાથે ત્યાંથી બહાર પણ ન નીકળે કેમકે તેમ કરવાથી ભાવસાવીને પણ પૂર્વોક્ત દેષ લાગે છે. પ્રસૂ॰ છા
હવે અન્ય તીર્થિક વિગેરેની સાથે ભાવસાધુ અને ભાવસાધ્વી વિચારભૂમિ-મલમૂત્ર
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૪