________________
सम्यक्त्व - अध्य० ४. उ. २
६१५
यद्वा-अनास्त्रवापरिस्रवयोः क्रमं दर्शयति- ' येनास्रवास्तेऽपरिस्रवाः' इति । ये प्रथमे समयेनास्रवा भवन्ति - कर्मबन्धका न भवन्ति, ते तत्पश्चात् समये अपरिस्रवा भवन्ति - कर्मनिर्जरका न भवन्ति, बद्धस्यैव कर्मणो निर्जरणीयत्वात् । एवं येऽपरिवास्तेनास्रवा इति बोध्यम् । एतदपि व्याख्यानं सिद्धापेक्षया ॥ ० १ ॥
यद्येवं ततः किम् ? इत्याह- ' एए पए ' इत्यादि ।
मूलम् - एए पए संबुज्झमाणे लोयं च आणाए अभिसमिच्चा पुढो पवेइयं ॥ सू० २ ॥
छाया - एतानि पदानि संबुध्यमानः लोकं चाज्ञयाऽभिसमेत्य पृथक् प्रवेदितम् | २| टीका - एतानि - अनन्तरोक्तानि पदानि='ये आस्रवास्ते परिस्रवाः' इत्यादीनि संबुध्यमानः=सम्यग् जानन् तथा लोकं = षड्जीवनिकायम् आस्वागतकर्मणा
"
अथवा - अनास्रव और अपरिस्रव के क्रमको दिखाते हैं- “ ये अनास्रवस्ते अपरिस्रवाः ' जो प्रथम समयमें अनास्रव हैं-कर्मबन्ध के कर्ता नहीं है, वे उसके बाद के समय में अपरिस्रव है-कर्म की निर्जरा करनेवाले नहीं हैं, कारण कि जो कर्मोंसे बंधा हुआ होता है वही उनकी निर्जरा करनेवाला भी होता है । जो कर्मोंसे बंधा हुआ ही नहीं है वह निर्जरा भी किसकी करेगा। इसी प्रकार "ये अपरिस्रवास्ते अनास्रवाः " यह वाक्य भी समझ लेना चाहिये । यह विवरण भी सिद्धोंकी अपेक्षा से ही किया गया है ऐसा समझना चाहिये ॥ सू० १ ॥
यदि ऐसा है तो इससे क्या ? इसका उत्तर कहते हैं - 'एए पए संबुज्झमाणे ' इत्यादि ।
इन पूर्वोक्त पदों को अच्छी तरहसे जाननेवाला कौनसा ऐसा प्राणी होगा जो आस्रवसे आये हुए कर्मों से बंधे हुए, और तप एवं संयम के અથવા-અનાસ્રવ અને અપરિસવના ક્રમને બતાવે છે—
66
ये अनावास्ते अपरिस्रवाः " ने प्रथम समयमा मनासव छे - उर्भमंधना उर्ता नथी ते त्यारमाना समयमा अपरिस्रव छे- उनी निरा उरवावाणां नथी, કારણ કે જે કર્મોથી બધાએલા રહે છે તે તેની નિરા કરવવાવાળા પણ હાય છે, જે કર્મોથી અંધાયેલા જ નથી તે નિર્જરા પણ કેાની કરશે ?. આ જ प्रारे " ये अपरिख्वास्ते अनाखवाः " मा वाज्य पशु समल सेवु लेई से मा વિવેચન પણ સિદ્ધોની અપેક્ષાથી જ કરેલ છે. ૫ સૂ૦૧૫
,
लेोभ छे तो तेनाथी शुं ? भानुं उत्तर ४ छे - ' एए पए संबुज्झमाणे ' धत्याही તે પૂર્વોક્ત પદોને ઘણી સારી રીતે જાણનાર કોણ તેવા પ્રાણી હશે જે આસવથી આવેલા કર્મોથી ખંધાયેલા અને તપ સંયમના આરાધનથી રહિત આ
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨
