________________
५३६
आचारागसूत्रे " पढमिल्लयाण उदये नियमा, संजोयणा कसायाणं ।
सम्मदंसणलंभ, भवसिद्धिया वि न लहंति " ॥ इति । छाया-"प्राथमिकानामुदये नियमात् संयोजना कषायाणाम् ।
. सम्यग्दर्शनलाभ, भवसिद्धिका अपि न लभन्ते ॥ १॥ ननु वैयावृत्त्यनियमस्य तपःप्रभेदत्वेन चारित्रांशरूपखात् सम्यक्त्वे सति चावश्यंभावादविरतसम्यग्दृष्टिगुणस्थानं विलुप्येत ? इति चेत् , न,का क्षयोपशम नहीं होता, तब तक मिथ्यात्व का क्षयोपशम नहीं हो सकता। इसी लिये मिथ्यात्वके क्षयोपशमके अवसर में अनंतानुबंधी कषायका क्षयोपशम अपेक्षणीय होता है । निष्कर्ष-श्रुतश्रवणेच्छादिकों का अव्यवहित-मुख्य-कारण सम्यग्दर्शन ही है, अतः ये उसके ही फल स्वरूप से यहां प्रकट किये गये हैं । कहा भी है
"पढमिल्ल्याण उदये, नियमा संजोयणा कसायाणं ।
सम्मइंसणलंभं, भवसिद्धिया वि न लहंति" ॥१॥ इति । शङ्का-वैयावृत्यनियम को आपने सम्यक्त्व का फल कैसे कह दिया ? कारण कि वह तो अंतरंग चारित्रका एक भेद है। यदि इस वैयावृत्त्य नियमों का सम्यक्त्व के होने पर अवश्यंभाव माना जावे तो फिर अविरतसम्यग्दृष्टि नामका चतुर्थ गुणस्थान ही नहीं बन सकता, कारण कि इस अवस्था में भी आंशिक रूपसे चारित्रका सद्भाव इस मान्यता से सिद्ध हो जाता है।
એથી મિથ્યાત્વના ક્ષપશમના અવસરમાં અનંતાનુબંધી કષાયને ક્ષયપશમ અપેક્ષય થાય છે. નિષ્કર્ષ–મૃતશ્રવણે છાદિકોનું અવ્યવહિત–મુખ્ય-કારણ સમ્યગ્દર્શન જ છે, માટે એ એના જ ફલસ્વરૂપથી અહીંયા પ્રગટ કરવામાં यावेस छे. ५४ छ
" पढमिल्लुयाण उदये, नियमा संजोयणा कसायाणं ।। ___ सम्मइंसणलभ, भवसिद्धिया वि न लहंति" ॥ १ ॥ इति ।
શંકા–વૈયાવૃત્ય નિયમને આપે સમ્યક્ત્વનું ફળ કેવી રીતે કહ્યું, કારણ કે તે તે અન્તરંગ ચારિત્રને એક ભેદ છે. યદિ સમ્યકત થવાથી એનો અવથંભાવ માનવામાં આવે તે પછી અવિરતસમ્યગ્દષ્ટિ નામનું ચતુર્થ ગુણસ્થાન બની શકતું નથી, કારણ કે આ અવસ્થામાં પણ આંશિક રૂપથી ચારિત્રને સદ્ભાવ આ માન્યતાથી સિદ્ધ થાય છે,
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨
