________________
३३६
आचारागसूत्रे विदित्वा ज्ञात्वा लोकसंज्ञां लोकस्य-पाणिगणस्य संज्ञा-आहारादिमूर्छारूपा, तां लोकसंज्ञां वान्ता-उद्गीय परित्यज्येत्यर्थः, स मतिमान् विदितहेयोपादेयः पराक्रमेत-संयमानुष्ठाने पराक्रमं कुर्यात् । इति-शब्दोऽधिकारसमाप्त्यर्थकः । ब्रवीमीत्यस्यार्थस्तूक्त एव ।। सू० ४ ॥ ___ संयमाचरणे पराक्रममाणः परिहतममायितोऽनगारः कीदृशो भवतीत्याह'नारइं सहइ' इत्यादि। मूलम्-नारइं सहई वीरे, वीरे न सहई रई।
जम्हा अविमणे वीरे तम्हा वीरेनरज्जइ॥सू०५॥ छाया—नारतिं सहते वीरो, वीरो न सहते रतिम् ।।
यस्मादविमना वीरस्तस्माद्वीरो न रज्यति ॥ सू० ५॥ से इह लोक एवं परलोक सम्बन्धी भय रहता है। तथा विषयभोगादिक भी किपाकफल के समान ऊपर से ही मनोहर मालूम पड़ते हैं परन्तु परिणाम में जीवों के लिये नरक-निगोदादि गतियों के कारण बनते हैं। किंपाकफल का सेवन जिस प्रकार प्राणों का हरण करने वाला होता है उसी प्रकार ये भी भवर में जीवों को अनन्त यातनाओं के देनेवाले होते हैं । ऐसा समझकर उस कषायलोक का संयमी मुनि सदात्याग कर देवे। ____ यहां “इति" शब्द अधिकार की परिसमाप्ति का सूचक है "ब्रवीमि" पद का अर्थ पहिले कहा जा चुका है। ॥ सू०४॥ __ संयम के पालन करने में पराक्रमशाली और परिग्रह का त्यागी अनगार कैसा होता है ? सो कहते हैं-'नारइं सहइ' इत्यादि । પરક સંબન્ધી ભય રહે છે તથા વિષય ભોગાદિક પણ કિપાક ફળ સમાન ઉપરથી જ મનહર માલૂમ પડે છે પરંતુ પરિણામમાં છે માટે નરક નિગોદાદિ ગતિઓનું કારણ બને છે. કિંપાક ફળનું સેવન જે પ્રકારે પ્રાણોનું હરણ કરે છે તે પ્રકારે આ પણ ભવમાં જીવેને અનંત યાતનાઓ દેનાર બને છે, એવું સમજીને તે કષાયલોકને તથા વિષયેકને સંયમી મુનિ સદા ત્યાગ કરે.
सही “ति" ७४ मधिशानी परिसमातिना सूय छे. “ ब्रवीमि" પદને અર્થ પહેલાં કરવામાં આવેલ છે સૂ૦ ૪ છે
સંયમનું પાલન કરવામાં પરાકમશાલી અને પરિગ્રહના ત્યાગી અણગાર वडाय छे ते ४ छ–“ नारई सहइ" त्याह
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨
