________________
अध्य० २. उ. ३
२३३
स्पृहा-मदनरूपान् सम् सम्यक् , अनु-अनुकूलं जानातीति कामसमनुज्ञः कामगुणानुमोदकः, अत एव अशमितदुःखः-अशमितम्-अक्षीणं दुःखम् अलब्धलाभाय लब्धपरिरक्षणाय च व्यग्रतया निरन्तरचिन्तनरूपं यस्य सोऽशमितदुःखा-विषयकषायासक्तत्वेन नितान्तक्लान्तस्वान्तः, अत एव दुःखी शारीरिक-मानसिक-पीडापीडितः, दुःखानाम् ऐहिक-पारत्रिक-नानाविधानामेव, आवर्त संसारचक्रम्
"बाले पुण णिहे” इत्यादि । “सुयं मे आउसं तेणं' यहां से लेकर "तंमि ठाणंमि चिट्ठइ" यहां तक का पूर्वोक्तस्वरूपवाला उपदेश तथा "बाले पुण णिहे" यहां से लेकर "आणाए आराहिया वि भवइ” यहां तक वक्ष्यमाण-आगे कहा जानेवाला-उपदेश सर्वज्ञ की अपेक्षा से नहीं कहा गया है । क्यों कि वे कृतकृत्य हैं, उन्हें किसी भी वस्तुसे प्रयोजन नहीं रहा है, केवलज्ञान की प्राप्ति होनेसे वे समस्त पदार्थों को हस्तामलकवत् साक्षात् जानते हैं, अतः यह उपदेश बालजीवों की अपेक्षा से है । बाल जीव वे हैं जो परिग्रह में आसक्त हैं, ज्ञानक्रिया से विकल हैं, विषयानुरागी हैं, कामगुणोंके अनुमोदक हैं, अलब्ध को प्राप्त करने के लिये तथा लब्ध की रक्षा करने के लिये जो व्यग्रचित होने से सदा चिंताशील बने रहते हैं, विषयकषायों में आसक्त होने की वजह से जिनका अन्तःकरण अत्यन्त दुःखित होता रहता है। इस लिये जोरातदिन शारीरिक एवं मानसिक कष्टोंका अनुभव किया करते हैं तथा
'बाले पुण णिहे ' त्यादि. 'सुयं मे आउसं तेणं' ही थी या तंमिठाणंमिचिठ्ठइ " सुधीन पूर्वतिस्प३५वाणे। उपदेश, तथा “ बाले पुण णिहे " माहीथी दाने “ आणाए आराहिया वि भवइ " A सुधी वक्ष्यमाएY-2412101 ४ामा આવનાર-ઉપદેશ આ સર્વજ્ઞની અપેક્ષાથી કહેવામાં આવેલ નથી, કારણ કે તે કૃતકૃત્ય છે, તેને કોઈ પણ વસ્તુથી પ્રયજન રહ્યું નથી. કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ હોવાથી તે સમસ્ત પદાર્થોને હસ્તામલકવતું સાક્ષાત્ જાણે છે માટે આ ઉપદેશ બાલ
ની અપેક્ષાથી છે. બાલ જીવ તે છે જે પરિગ્રહમાં આસક્ત છે, જ્ઞાનક્રિયાથી વિકલ છે, વિષયાનુરાગી છે, કામગુણના અનુમોદક છે, અલબ્ધને પ્રાપ્ત કરવા, લબ્ધની રક્ષા કરવા માટે જે વ્યગ્રચિત્ત હોવાથી સદા ચિંતાશીલ બની રહે છે, વિષયકષાયમાં આસક્ત હોવાથી જેનું અંતઃકરણ અત્યંત દુઃખિત થતું રહે છે. માટે જે રાત દિન શારીરિક અને માનસિક કષ્ટોને અનુભવ કર્યા કરે છે, તથા ३०
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨
