________________
आवारागसूत्रे यथा स्वजनादिर्न तव त्राणाय प्रभवति तथैव कष्टसम्पादितं सुरक्षितं धनमपि न त्राणायेति दर्शयति-"उवाइये"-त्यादि ।
___ मूलम्-उवाइयसेसेण वा संनिहिसंनिचओ किज्जइ इहमेगेसिं असंजयाण भोयणाए, तओ से एगया रोगसमुप्पाया समुप्पजति, जेहिं वा सद्धिं संवसइ ते वा णं एगया नियगा तं पुधि परिहरंति, सो वा ते नियगे पच्छा परिहरिजा, नालं ते तव ताणाए वा सरणाए वा, तुमंपि तेसिं नालं ताणाए वा सरणाए वा ॥ सू०७॥
छाया-उपादितशेषेण वा सनिधिसंनिचयः क्रियते, इहैकेषामसंयतानां भोजनाय, ततस्तस्यैकदा रोगसमुत्पादाः समुत्पद्यन्ते, यैर्वा साई संवसति ते वा खलु एकदा निजकास्तं पूर्व परिहरन्ति, स वा तान् निजकान् पश्चात्परिहरति, नालं ते तय त्राणाय वा शरणाय वा, त्यमपि तेषां नालं त्राणाय वा शरणाय वा॥मू० ७॥ बैठ जाते हैं। वह अपनी चंचु से इनकी चंचु में कुछ खाना धर देती है, वे खा जाते हैं, बड़े खुश होते हैं। - जब पशुपक्षियों की यह परिस्थिति है तो फिर मनुष्य जो समझदार प्राणी माना गया है उसकी अपने इष्ट बंधु जनों के पुत्रादिकों के पालन पोषण करने की वृत्ति सबसे बढ़ कर हो इसमें कोई आश्चर्य जैसी बात नहीं, किन्तु इहलोक परलोक सम्बन्धी दुःखों का उदय होने पर नवे तेरे त्राण और शरण होते हैं और न तूं उनकेलिये प्राण और शरण हो सकता है ॥ सू० ६॥ તેની ચાંચમાં કાંઈક ખાવાનું ધરે છે તે તેઓ ખાઈ જાય છે. અને ઘણા ખુશ થાય છે.
જ્યારે પશુ પક્ષિઓની આ પરિસ્થિતિ છે તો પછી મનુષ્ય તો સમજદાર વ્યક્તિ માનવામાં આવે છે તેને પિતાના ઈષ્ટ બંધુ જનોને, પુત્રાદિકોને પાળવામાં વૃત્તિ બધાથી વધારે હોઈ શકે તેમાં કોઈ આશ્ચર્યની વાત નથી. પરંતુ આલેક પરક સંબંધી દુઃખે ઉદય થવાથી નથી હું તેમને ત્રણ અને શરણ દેવામાં સમર્થ , અને નથી તેઓ તને ત્રાણુ અને શરણ દેવામાં સમર્થ થતાં ! સૂત્ર ૬ છે
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨