________________
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य० १ उ. ६ मू. ६ त्रसहिंसाया ग्रन्थादिता ६६७ मारे, एस खलु णरए, इच्चत्यं गढिए लोए, जमिणं विरूवरूवेहिं सत्थेहिं तसकायसमारंभेण, तसकायसत्थं समारंभमाणे अण्णे अणेगरूवे पाणे विहिंसइ । मू०६॥
छाया__ स तत् संबुध्यमान आदानीयं समुत्थाय श्रुत्वा भगवतोऽनगाराणां वा अन्तिके, इहैकेषां ज्ञातं भवति-एष खलु ग्रन्थः एष खलु मोहः, एष खलु मारः, एष खलु नरकः। इत्यर्थं गृद्धो लोकः, यदिमं विरूपरूपैः शस्त्रैः त्रसकायसमारम्मेण त्रसकायशस्त्रं समारभमाणोऽन्यान् अनेकरूपान् प्राणान् विहिनस्ति ॥ मू०६॥
टीकायः खलु भगवतः तीर्थङ्करस्य, अनगाराणां तदीयश्रमगनिर्ग्रन्थानां वा अन्तिके श्रुत्वा, आदानीयम्-उपादेयं सर्वसावधयोगविरतिरूपं चारित्रं, समुत्थाय अङ्गीकृत्य, विरहति, स तत्-त्रसकायसमारम्भणं संबुध्यमानः अहिताबोधिजनकत्वेन विज्ञाता सन् एवं विभावयति
ग्रन्थ है, यह मोह है, यह मार है, यह नरक है । लोलुप लोग नाना प्रकार के शत्रों द्वारा त्रसकायका आरंभ करके, त्रसकायका आरंभ करते हुए अनेक प्रकारके अन्य प्राणियोंका (भी) विराधाता करते हैं ॥ सू० ६ ॥
टीकार्थ-जो पुरुष भगवान् तीर्थकर के मुख से अथवा उनके अनुयायो निर्ग्रन्थ श्रमणों के मुख से सुनकर सर्व सावध के त्यागरूप चारित्र को अंगोकार करके विचरता है, वह त्रसकाय के समारंभ को अहितकर और अबोधिजनक समझता है । वह इस प्रकार सोचता है
ગ્રન્થ છે, આ મેહ છે, આ માર છે; આ નરક છે, લુપ લેક નાના પ્રકારનાં શદ્વારા ત્રસકાયને આરંભ કરીને, ત્રસકાયને આરંભ કરતા થકા અનેક પ્રકારના અન્ય પ્રાણીઓને પણ વાત કરે છે. સૂત્ર ૬
ટીકાથ–જે પુરૂષ ભગવાન તીર્થંકરના મુખથી અથવા તેમના અનુયાયી નિગ્રંથ શ્રમણોના મુખેથી સાંભળીને સર્વ સાવદ્ય ત્યાગરૂપ ચારિત્રને અંગીકાર કરીને વિચરે છે તે ત્રસકાયના સમારંભને અહિતકર અને અધિકાર-અબાધિ ઉત્પન્ન કરનાર સમજે છે. તે આ પ્રમાણે વિચાર કરે છે–
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧
