________________
आचारचिन्तामणि टीका अध्य.१ उ.४ सू.१० अग्निकायसमारम्भनिषेधः
५७९
एत्थ सत्थं समारंभमाणस्स इच्चेते आरंभा अपरिणाया भवंति । एत्थ सत्थं असमारंभमाणस्स इच्चेते आरंभा परिणाया भवंति । तं परिणाय मेहावी णेव सयं अगणिसत्थं समारंभेज्जा, नेवऽण्णेहिं अगणि-सत्थं समारंभावेज्जा अगणिसत्थं समारंभमाणे अण्णे न समणु जाणिज्जा जस्सेते अगणिकम्मसमारंभा परिणाया भवंति, से हु मुणी परिण्णायकम्मे-त्ति बेमि ॥ सू० १०॥
॥ चउत्थो उद्देसो समत्तो ॥ १-४ ॥
छायाअत्र शस्त्रं समारभमाणस्य इत्येते आरम्भाः अपरिज्ञाता भवन्ति । अत्र शस्त्रंसमारभमाणस्य इत्येते आरम्भाः परिज्ञाता भवन्ति । तत् परिज्ञाय मेधावी नैव स्वयमग्निशस्त्रं समारभेत नैवान्यैरग्निशस्त्रं समारम्भयेत्, अग्निशस्त्रं समारभमाणान् अन्यान् न समनुजानीयात् । यस्यैते अग्निकर्मसमारम्भाः परिज्ञाता भवन्ति, स खलु मुनिः परिज्ञातकर्मा-इति ब्रवीमि ॥ सू० १०॥
॥ चतुर्थ उद्देशः समाप्तः ॥ १-४॥
टीका-- अत्र अस्मिन् अग्मिकाये, शस्त्रं द्रव्यभावरूपं प्रागुक्तं समारभमाणस्य=
मलार्थ-अग्निशस्त्र का आरंभ करने वाला इन आरंभो को नहीं जानता । अग्निशस्त्र का आरंभ न करने वाला इन आरंभो को जानता है। इन्हें जानकर बुद्धिमान् पुरुष स्वयं अग्निशस्त्र का आरंभ न करे, दूसरों से अग्निशस्त्र का आरंभ न करावे और अग्निशस्त्र का आरंभ करने वालों की अनुमोदना न करे । जो इन समारंभो का ज्ञाता होता है वही मुनि परिज्ञातकर्मा है, ऐसा मैं (भगवान् के कथानानुसार) कहता हूँ ॥सू० १०॥
टीकार्थ--अग्निकाय में द्रव्य और भावरूप पूर्वोक्त शस्त्र का व्यापार करने
મૂલાથ—અગ્નિશને આરંભ કરવાવાળા એ આરને જાણતા નથી. અગ્નિશસ્ત્રને આરંભ નહિ કરવાવાળા એ આરંભેને જાણે છે. તેને જાણુને બુદ્ધિમાન પુરૂષ સ્વયં અગ્નિશસ્ત્રને આરંભ ન કરે, બીજા પાસે અગ્નિશસ્ત્રને આરંભ કરાવે નહિ. અને અગ્નિશસ્ત્રને આરંભ કરવાવાળાને અનુમોદન આપે નહિ. જે આ સમારના જ્ઞાતા-જાણકાર હોય છે તે મુનિ પરિજ્ઞાતક છે. એ પ્રમાણે હું ભગવાનના क्यतानुसा२) ४ छु. (सू. १०)
ટીકાથ—અગ્નિકાયમાં દ્રવ્ય અને ભાવરૂપ પૂર્વોક્ત શસ્ત્રને વ્યાપાર (ઉપયોગ)
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧
