________________
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य० १ उ. ४ सू. ८ अग्निसमारम्भदोषः ५७३ समारम्भेण अग्न्युपमर्दनरूपसावधव्यापारण, इमम् अग्निकार्य विहिनस्ति । तथा अग्निशस्त्रं समारभमाणः व्यापारयन् अन्यान् पृथिवीकायादीन, अनेकरूपान्त्रसान् स्थावरांश्च, प्राणान्माणिनो, विहिनस्ति-उपमर्दयति ॥ सू० ८॥
अग्निशस्त्रं समारभमाणा अनेकविधान् जीवान् कथ विहिंसन्ति ? तत्मतिबोधयितुं श्रीसुधर्मा स्वामी प्राह-' से बेमि'. इत्यादि ।
मूलम् --- से बेमि-संति पाणा पुढवीनिस्सिया तणनिस्सिया पत्तनिस्सिया कट्ठनिस्सिया गोमयनिस्सिया कयवरनिस्सिया, संति संपाइमा पाणा आहच्च संपयंति, अगणिं च खलु पुट्ठा एगे संघायमावज्जति, जे तत्थ संघायमावजंति,
सावध व्यापार कर के अग्निकाय की हिंसा करता है और अग्निकाय का आरंभ करता हुआ अन्य पृथ्वीकाय आदि नाना प्रकार के स्थावर एवं त्रस प्राणियों का घात करता है । सू० ८ ॥
अग्निशस्त्र का आरंभ करने वाले अनेक प्रकार के जीवों की विराधना किस प्रकार करते हैं । यह समझाने के लिए श्रीसुधर्मा स्वामी कहते हैं:-' से बेमि.' इत्यादि।
मूलार्थ--वही मैं कहता हूँ-जीव पृथिवी के आश्रित हैं, तृण के आश्रित है, पतों के आश्रित हैं, काष्ठ के आश्रित हैं गोबर के आश्रित हैं, कचरे के आश्रित हैं; संपातिम जीव अचानक आकर अग्नि में पड़ जाते हैं, कोई-कोई अग्नि को छूकर सिकुड
વ્યાપાર કરીને અગ્નિકાયની હિંસા કરે છે. અને અગ્નિકાયને આરંભ કરવા સાથે અન્ય પૃથ્વીકાય આદિ નાના પ્રકારના ત્રસ છે એ પ્રમાણે સ્થાવર પ્રાણીઓને धात ४रे छ. (सू. ८)
અગ્નિશસ્ત્રને આરંભ કરવાવાળા અનેક પ્રકારના જીની વિરાધના કયા પ્રકાર (वीशत) ४२ छे? ते सम भाटे, श्री सुधर्मा स्वामी छ:-"से बेमि' त्याह
મૂલાથ–તે હું કહું છું–જીવ પૃથ્વીના આશ્રિત છે. તૃણને આશ્રિત છે. પત્તાં– પાંદડાને આશ્રિત છે. લાકડાને આશ્રિત છે. છાણને આશ્રિત છે. કચરાને આશ્રિત છે. સંપતિમાજીવ અચાનક આવીને અગ્નિમાં પડી જાય છે. જે સંકોચાઈ જાય છે. તે
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧