________________
आचारचिन्तामणि- टीका अभ्य० १ उ. ३ सु. ११ जलप्रकरणम्
५२९
इति भाषायां, तस्य पानकं = धावनजलम् । (१३) द्राक्षापानकम् = द्राक्षाधावन जलम् । (१४) दाडिमपानकम् = दाडिमधावनजलम् । (१५) खर्जूरपानकम् - खर्जूरधावनजलम् । (१६) नालिकेलपानकम् = नालिकेलधावनजलम् । (१७) करीरपानकम् = करीरधावनजलम् । (१८) कोलपानकम् = बदर धावनजलम् । (१९) आमलकपानकम्आमलकधावनजलम् । (२०) चिञ्चपानकम् - चिञ्चा - अम्लिका' इमली ' इति भाषायां, तस्याः पानकं = धावनजलम् । (२१) शुद्धविकृतम् = अग्न्युत्कालितमुष्णं जलं च । इह शेषद्वाराणि पृथिविकायवद् विज्ञेयानि ।
9
ये तु शाक्यादय: सचित्तापकायोपभोगिनः सन्ति तेषु शाक्यादयः स्वोपभोगार्थम् ' आपो जीवा न सन्ति इति प्रतिपादयन्ति, दण्डिनस्तु जलं सचितं मन्यमाना अपि मोहप्रमादवशतः स्वार्थमुत्कालयन्ति, परमुपदिशन्ति, च, यथा त्रिदण्डमुत्कालनीय जलम् इत्युपदिश्याप्कायसमारम्भं कारयन्तो न केवलमकार्यं विहिंसन्ति, किन्तु तदाश्रितानन्यानपि द्वीन्द्रियान् विराधयन्ति । का धोवन (१५) खजूर का धोवन (१६) नारियल का धोवन (१७) कैर का धोवन (१८) बेर का घोवन (१९) आँवले का धोवन (२०) इमली का धोवन (२१) अग्नि से उकाला हुआ गर्म जल ।
जो शाक्य आदि सचित्त अप्काय का सेवन करते है, उन में से शाक्य आदि अपने उपभोग के लिए ' जल सचित नहीं है ' इस प्रकार की प्ररूपणा करते हैं । दण्डी लोक जल को सचित्त मान कर के भी मोह और प्रमाद के वश हो कर अपने लिए पानीं गरम करवाते हैं ओर दूसरों को उकालने का उपदेश देते हैं कि - जल तीन दण्ड, उकालना चाहिए । अर्थात् तीन उकालेका पानी होना चाहिये इस प्रकार उपदेश देकर अप्काय का समारम्भ करते हुए न केवल अप्काय की हिंसा करते हैं अपि तु जल में रहने वाले द्वीन्द्रिय आदि की भी विराधना करत हैं ।
धावा. (१६) नारीभेसनु घोषणु, (१७) प्रेरनु घोव. (१८) मोरानु धावा. (१८) जानु घोव. (२०) सांगली घोषण. (२१) अग्निथी उअजेतुं गरम ४.
જે શાકય આફ્રિ સચિત્તઅપ્રકાયનું' સેવન કરે છે. તેમાંથી શાય આદિ પાતાના ઉપલેાગ માટે ‘જલ સચિત્ત નથી” એ પ્રકારની પ્રરૂપણા કરે છે. દંડી જલને સચિત્ત માનીને પણ મેહ અને પ્રમાદ વશ થઈ પેાતાના માટે પાણી ગરમ કરાવે છે, અને બીજાને પાણી ગરમ કરવાના ઉપદેશ આપે છે કે–જલ ત્રણ દંડ-ઉકાળા આપીને ઉકાળવું જોઈએ. આ પ્રમાણે ઉપદેશ આપીને અપ્રકાયના સમારંભ કરતા થકા કેવળ અપકાયનીજ હિંસા કરે છે, એટલુંજ નહી પરન્તુ જલમાં રહેવાવાળા દ્વીન્દ્રિય આદિની પણ વિરાધના કરે છે.
प्र. आ.-६७
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર ઃ ૧