________________
સાધનાનાં ચાર ચરણો સ્ટીમરો ચાલી શકે એટલું પાણી છે. મતલબ કે આત્માનુભૂતિએ સારું એવું ઊંડાણ પ્રાપ્ત કર્યું છે.
અશબ્દ-વાચનામાં આત્માનુભૂતિની દિશામાં જવાનાં સાધકનાં ચાર ચરણો સ્તવનાની પ્રસ્તુત કડીમાં આવી રહ્યા છે :
તુમે પ્રભુ ! જાણંગ રીતિ સર્વ જગ દેખતા હો લાલ, નિજ સત્તાએ શુદ્ધ સહુને લેખતા હો લાલ; પરપરિણતિ અદ્વેષપણે ઉવેખતા હો લાલ, ભોગ્યપણે નિજ શક્તિ અનંત ગવેષતા હો લાલ.. આ કડીની બે વાચના થશે : શબ્દ વાચના અને અશબ્દ વાચના.
શબ્દ-વાચનામાં કડી પ્રભુ તરફ ખૂલે છે. અશબ્દ-વાચનામાં કડી સાધક તરફ ખૂલશે.
ક્રમશઃ બેઉને જોઈએ.
‘તુમે પ્રભુ! જાણંગ રીતિ સર્વ જગ દેખતા હો લાલ..” પૂરી દુનિયાને પ્રભુ જ્ઞાતાભાવ/દ્રષ્ટાભાવ વડે જુએ છે.
કેવળજ્ઞાન અને કેવળદર્શન વડે પ્રભુ જુએ છે, જાણે છે; પરંતુ ન તો સારા પ્રત્યે રાગ છે; ન ખરાબ પ્રત્યે દ્વેષ છે. પ્રભુ માત્ર જાણી રહ્યા છે. જોઈ રહ્યા છે.
નિજ સત્તાએ શુદ્ધ સહુને લેખતા હો લાલ.” પ્રભુ સર્વ દ્રવ્યોને પોતપોતાની સત્તા વડે શુદ્ધ, નિર્દોષ, નિઃસંગ જાણે છે.
સંસારી આત્મામાં શરીર અને આત્માનો સંયોગ અને એમાં ઉપજતી મમત્વ બુદ્ધિ તે આત્માને વિભાવ-પરિણતિથી યુક્ત બનાવે છે; પરન્તુ
સાધનાપથ
