________________
મંજિલ એક, માર્ગ અનેક જો કે અહીં તો સદ્ગુરુ જ આપણને હંકારી રહ્યા છે. તેઓ ભિન્ન ભિન્ન માર્ગોના જાણકાર છે. તેઓ કહે તેમ ચાલશું.
આ સ્તવનામાં માર્ગોની જે ચર્ચા થઈ છે, તેની વિશેષતાઓ જોઈએ.
પહેલી કડીમાં સાધનાક્રમ આવો છે : સમાધિરસથી ભરપૂર પ્રભુનું દર્શન, આત્મસ્વરૂપનું જ્ઞાન, સઘળીય વૈભાવિક ઘટનાઓથી મનનું ઉપર ઊઠી જવું અને સ્વરૂપની પ્રાપ્તિ માટેના માર્ગ - રત્નત્રયી - તરફ સાધકનું ચાલી નીકળવું.'
પ્રભુના દર્શન દ્વારા નિજરૂપનું સ્મરણ થયું કે ઓહ! મારું સ્વરૂપ પણ આવું જ છે. તો મારા સ્વરૂપને મારે પામવું હોય તો એને અશુદ્ધ કરનાર તત્ત્વોથી હું દૂર થાઉં અને એના શુદ્ધિકરણની પ્રક્રિયાને અમલી બનાવું.
કેટલો સરસ આ માર્ગ !
બીજી કડીની સાધનાપથ (અશબ્દ વાચનામાં) આવો છે :
સાધક જગતમાં નિર્લેપ રીતે, જ્ઞાતાભાવે રહે. બધી જ ચેતનાઓને તે ગુણોથી પરિપૂર્ણ તરીકે સ્વીકારે (ધર્માસ્તિકાય આદિ દ્રવ્યો પણ સ્વસત્તા વડે પરિપૂર્ણ છે તેમ સ્વીકારે), પર તરફ લઈ જનારા નિમિત્તોનો તે અદ્વેષપૂર્ણ રીતે ત્યાગ કરે અને પોતાના અનંત જ્ઞાનાદિ ગુણોનો પોતે ભોક્તા છે એ રીતે રહે. ૧. દીઠો સુવિધિ નિણંદ સમાધિરસે ભર્યો હો લાલ,
ભાસ્યો આત્મસ્વરૂપ અનાદિનો વિસર્યો હો લાલ; સકલ વિભાવ ઉપાધિ થકી મન ઓસર્યો હો લાલ,
સત્તાસાધન માર્ગ ભણી એ સંચર્યો હો લાલ....૧ ૨. તુમ પ્રભુ જાણંગ રીતિ સર્વ જગ દેખતા હો લાલ, નિજ સત્તાએ શુદ્ધ સહુને લેખતા હો લાલ; પર પરિણતિ અદ્વેષપણે ઉવેખતા હો લાલ, ભોગ્યપણે નિજ શક્તિ અનંત ગવેષતા હો લાલ...૨
સાધનાપથ
૧૨૯