________________
કેટલીક શ્રેષ્ઠ પ્રાર્થનાઓ મને મારી નાખે તોય મને વાંધો નથી ને ! | ગુર્જિએફ માટે પણ આવું બનેલું. એક વાર કોઈકે કહ્યું કે મિસ્ટર વાય તેમની બહુ જ આકરી ટીકા કરતા હતા. ગુર્જિએફે કહ્યું ઃ મિસ્ટર વાય કેવું બોલે છે તે મને ખ્યાલ નથી. પણ મારી નિંદા લિજ્જતદાર રીતે સાંભળવી હોય તો મિસ્ટર એક્સ પાસે સાંભળવી. | ગુર્જિએફ કહે છે : એકવાર હું કૉફી હાઉસમાં અંધારામાં બેઠો કંઈક ચિંતન કરતો હતો. ત્યાં મિસ્ટર એક્સ એમની મિત્રમંડળી સાથે આવ્યા. હું અંધારામાં હતો, થાંભલાની પછવાડે, એટલે દેખાઉં એમ નહોતો. મિસ્ટર એક્સે બે કલાક સુધી જે સરસ શબ્દોમાં મારી ટીકા કરી છે; હું ખુશ થઈ ગયો !
આત્મસ્મરણ પછી આત્મચરણ.
સમ્યગ્દર્શનના સ્તરે નિર્ધાર છે પોતાના ગુણો તરફ, પોતાના સ્વરૂપ ભણી ચાલવાનો; તો એ થયું આત્મચરણ.
સમ્યજ્ઞાનના સ્તરે આત્માના ગુણોનો, આત્મસ્વરૂપનો ખ્યાલ છે તો એ રીતે, જ્ઞાન રૂપે - જાણપણા રૂપે આત્મચરણ થયું.
ચારિત્રના સ્તરે તમે નિજગુણ સ્થિરતાને લક્ષ્ય રાખી ચાલી રહ્યા છો, તો ત્યાં આત્મગુણો ભણી, સ્વસ્વરૂપ ભણી ચાલવા રૂપ આત્મચરણ થયું.
એટલે, સમ્યગ્દર્શન મળ્યું ત્યારથી દિશા આત્મતત્ત્વ તરફની જ રહેશે. લક્ષ્ય શુદ્ધ સ્વરૂપને પામવાનું. જાણકારી પણ એ શુદ્ધ સ્વરૂપની જ. અને ચાલવાનું પણ એ દિશામાં જ.
પ્રવાસી આવું જ કરે છેને ? એ પહેલાં નક્કી કરે છે કે એણે ક્યાં જવું છે; મુંબઈ, દિલ્હી કે અમદાવાદ ?
લક્ષ્ય નક્કી કર્યા પછી પોતાનું ગંતવ્ય સ્થળ શી રીતે આવે એની
સાધનાપથ
૧૦૧
