________________
१२०
मोक्षमाळा-पुस्तक बीजु. शिक्षापाठ ८१ पंचमकाळ.
काळचक्रना विचारो अवश्य करीने जाणवा योग्य छे. जिनेश्वरे ए काळचक्रना बे मुख्य भेद कह्या छे. १ उत्सर्पिणी, २ अवसर्पिणी. अकेका भेदना छ छ आरा छे. आधुनिक वर्तन करी रहेलो आरो पंचमकाळ कहेवाय छे, अने ते अवसर्पिणी काळनो पांचमो आरो छे. अवसर्पिणी एटले उतरतो काल; ए उतरता काळना पांचमा आरामां केg वर्तन आ भरतक्षेत्रे थर्बु जोइए तेने माटे सत्पुरुषोए केटलाक विचारो जणाव्या छे; ते अवश्य जाणवा जेवा छे.
एओ पंचमकानुं स्वरूप मुख्य आ भावमां कहे छे. निग्रंथप्रवचनपरथी मनुष्योनी श्रद्धा क्षीण थती जशे. धर्मनां मूळतत्त्वोमां मतमतांतर वधशे. पाखंडी अन प्रपंची मतोनुं मंडन थशे. जनसमूहनी रुचि अधर्म भणी वळशे. सत्यदया हळवे हळवे पराभव पामशे. मोहादिक दोषोनी वृद्धि थती जशे. दंभी अने पापिष्ट गुरुओ पूज्यरुप थशे. दुष्टत्तिनां मनुष्यो पोताना फंदमां फावी जशे. मीठा पण धूर्त्तवक्ता पवित्र पनाशे. शुद्ध ब्रह्मचर्यादिक शीलयुक्त पुरुषो मलिन कहेवाशे. आत्मिकज्ञानना भेदो हणाता जशे; हेतु वगरनी क्रिया वधती जशे. अज्ञानक्रिया बहुधा सेवाशे; व्याकुळ करे एवा विषयोनांसाधनो धतां जशे. एकांतिक पक्षो सत्ताधिश थशे. शृंगारथी धर्म मनाशे. ___ खरा क्षत्रियो विना भूपि शोकग्रस्त थशे. निर्माल्य राजवंशीओ वेश्याना विलासमां मोह पा शे; धर्म, कर्म, अने खरी राजनीति भूली जशे; अन्यायने जन्म आपशे. जेम लुटाशे तेम प्रजाने लूटशे. पोते पापिष्ट आचरणो सेवी प्रजा आगळ ते पळावता जशे. राज
