________________
६९
कपिलमुनि भाग ३.
शिक्षापाठ ४८ कपिलमुनि भाग ३.
बे मासा सोनुं लेवानी जेनी इच्छा हती ते कपिल हवे तुष्णातरंगमां घसडायो. पांच महोर मागवानी इच्छा करी तो त्यां विचार आव्यो के पांचथी कई पुरुं थनार नथी, माटे पंचवीश महोर मागवी. ए विचार पण फर्यो. पंचवीश महोरथी कंइ आखुं वर्ष उतराय नहि माटे सो महोर मागर्व, त्यां वळी विचार फर्यो. सो महोरे बे वर्ष उतरी वैभव भोगवीए; पाछां दुःखनां दुःख. माटे एक हजार महोरनी याचना करवी ठीक छे; पण एक हजार महोर छोकरां छैयांनां बेचार खर्च आवे के एवं थाय तो पुरुं पण शुं थाय ? माटे दश हजार महोर मागवी के जेथी जींदगी पर्यंत पण चिंता नहीं. त्यां वळी इच्छा फरी. दश हजार महोर खवाई जाय एटले पछी मुडी वगरना थई रंगवुं पडे. माटे एक लाख महोरनी मागणी करूं के जेना व्याजमां बधा वैभव भोगनुं, पण जीव ! लक्षाधिपति तो घणाय छे. एमां आपणे नामांकित क्यांथी थवाना ? माटे करोड महोर मागवी के जेथी महान् श्रीमंतता कहेवाय. वळी पाछो रंग फर्यो. महान् श्री मंतताथी पण घेर अमल कहेबाय नहि माटे राजानुं अर्धं राज्य मागवुं; पण जो अर्धु राज्य मागीश तोय राजा मारा तुल्य गणाशे अने वळी हुं एनो याचक पण गणाइश. माटे मागवुं तो आखं राज्य मागवुं. एम ए तृष्णामां डुब्यो, परंतु तुच्छ संसारी एटले पाछो वो भला जीव ! आपणे एवी कृतघ्नता शा माटे करवी पडे के जे आपणने इच्छा प्रमाणे आपवा तत्पर थयो तेनुंज राज्य लई लेबुं, अने तेनेज भ्रष्ट करवो ? खरुं जोतां तो एमां आपणीज भ्रष्टता छे. माटे अर्धं राज्य मागवुं, परंतु ए उपाधिए मारे नथी जोइती ! त्या रे नाणांनी उपाधि पण क्यों ओछी छे ? माट करोड लाख मूकीने सो बसें महोरज मागी लेवी. जीव ! सो बसें महोर हमणां आवो तो पछी विषय बैभ
