________________
आगम
(०५)
प्रत
सूत्रांक
[४३७
४६८]
गाथा
दीप अनुक्रम [५२९
•५६२]
श्रीभग
लघुवृत्तौ
JCJICIJACIJOJE
“भगवती”- अंगसूत्र- ५ ( मूलं + वृत्तिः) भाग - २
शतक [१२], वर्ग [-] अंतर् शतक [-] उद्देशक [१-१०], मूलं [ ४३७-४६८] + गाथा
'जाव वैमाणियाण' मित्यादि पर्यन्तिमदण्डको दर्शितः । अथौदारिकादिपुद्गलपरावर्त्तानां स्वरूपमाह - 'से केणमित्यादि (सु. ४४६) 'गहियाई 'ति स्वीकृतानि 'बद्धाई' ति जीवप्रदेशैरात्मीकरणात् कुत इत्याह- 'पुट्ठाई' ति यतः प्राक्स्पृष्टानि, तनौ रेणुवत्, अथवा पुष्टानि पोषितानि अपरापरग्रहणतः 'कडाई 'ति पूर्वपरिणाममन्तरेण कृतानि 'पडवियाई' ति प्रस्थापितानि स्थिरीकृतानि जीवेन 'निविट्ठाई'ति यतः स्थापितानि ततो निविष्टानि जीवे स्वयं 'अभिनिविद्वाई' ति अभिविधिना निविष्टानि सर्वाण्यपि जीवे लग्नानीत्यर्थः, 'अभिसमण्णागयाई' ति अभिविधिना सर्वाणीत्यर्थः समन्वागतानि - सम्प्राप्तानि जीवेन रसानुभूतिमाश्रित्य 'परियांइयाई' ति पर्याप्तानि जीवेन सर्वावयवैरात्तानि तद्रसादानद्वारेण 'परिणामियाई' ति रसानुभूतित एव परिणामान्तरमापादितानि 'निजिण्णाई' ति निर्जीर्णानि क्षीणरसीकृतानि निसिरियाई' ति जीवप्रदेशेभ्यो निःसृतानि कथं १, 'निसिहाई' ति जीवेन निस्टष्टानि स्वप्रदेशात् त्याजितानि, इहायानि चत्वारि पदानि औदारिकपुद्गलग्रहणविषयाणि तदुत्तराणि च पंच स्थितिविषयाणि तदुतराणि चत्वारि विगमविषयाणि । अथ पुद्गलपरावर्त्तानां निर्वर्त्तने कालं तदल्पबहुत्वं चाह - 'ओरालिय' इत्यादि 'केवइकालस्स'त्ति कियता कालेन निर्वर्त्त्यते ?, 'अनंताहिं उस्सप्पिणीहिं ति एकस्य जीवस्य ग्राहकत्वात् पुद्गलानां चानन्तानन्तत्वात् पूर्वगृहीतानां च ग्रहणस्यागण्यमानत्वादनन्ता अवसर्पिण्य इत्यादि सूष्ठक्तमिति, 'सव्वत्थोवे कम्मणपोग्गले त्यादि सर्वस्तोकः कार्मणपुद्गलपरावर्त्तननिर्वर्त्तनकालः, ते हि सूक्ष्मा बहुतमपरमाणुनिष्पन्नाच स्युः ततस्ते सकृदपि बहवो गृह्यन्ते, सर्वेषु नारकादिपदेषु च वर्त्तमानजीवस्य ते अनुसमयं ग्रहणमायान्ति इति खल्पकालेनापि तत्सकलपुद्गलग्रहणं स्यादिति, ततस्तैजसपुद्गलपरावर्त्तन कालोऽनन्तगुणो, यतः स्थूलत्वेन तैजसपुद्गलानामल्पानामेकदा ग्रहणं, एकग्रहणे चाल्पप्रदेशनिष्पन्नत्वेन तेपामल्पा
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र -[०५], अंगसूत्र [०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
68~
१२२ श. ४ उद्देशः
॥१८१ ॥