________________
आगम
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्तिः ) भाग-२ शतक [११], वर्ग , अंतर्-शतक [H], उद्देशक [१-१२], मूलं [४०८-४३६] + गाथा
(०५)
प्रत
सूत्रांक
[४०८४३६]
श्रीभग
काललोकः, आह च-समयावली मुहुत्ता०' ३'भावलोएत्ति भावलोको द्विधा-आगमतो नोआगमतच, तत्र आगमतो लोकशलघुवृत्तौ ।
ब्दार्थज्ञस्तत्रोपयुक्तो, भावरूपो लोको भावलोकः, आह च-'उदइय उवसमिए'त्ति गाहा ४ । इह नोशब्दः सर्वनिषेधे मिश्रवचने |बा, आगमस्य ज्ञानत्वात् क्षायिकक्षायोपशमिकज्ञानरूपभावमिश्रत्वात् औदयिकादिभावलोकस्पेति, 'अहेलोएति अधोलोकरूपः। | क्षेत्रलोकः, इहाष्टप्रदेशो रुचकः तस्याधस्तनप्रतराधो नवयोजनशतानि यावत्तिर्यग्लोकः ततोऽधःस्थितत्वादधोलोकः स रत्नप्रभादिकः सप्तरज्जुप्रमाणः, 'तिरियलोय'त्ति रुचकापेक्षयाऽध उपरि च नव नव योजनशतमानस्तिर्यग्रूपत्वात्तिर्यग्लोकः तद्रूपः क्षेत्रलोकः, I 'उड्डलोय'त्ति तिर्यग्लोकस्योपरि देशोनसप्तरज्जुमित ऊर्ध्वलोकः क्षेत्रोर्बलोकः 'तप्पागार'त्ति तप-उडुपकः 'उड्मुइंगाकारति ऊर्ध्वमृदङ्गाकारसंस्थितः, शराबसम्पुट इत्यर्थः, 'सुपाडगसंठिय'त्ति सुप्रतिष्ठकं-स्थापनकं तोहारोपितवारकादि गृह्यते, तसंस्थानसंस्थितः, तस्मिन लोके केवली 'जीवे अजीवे विजाणइ तओ पच्छा सिज्झइ जाव अंतं करेइ'त्ति 'झुसिरगोल-1 संठिपत्ति अन्तःशुपिरगोलकाकारः अलोकः, स्थापना चेयम्'नवरं अस्वीति अवस्तिर्यग्लोकयो रूपिणस्सप्तविधाः प्राग उक्ताः धर्माधर्माकाशास्तिकायाना देशाः ३ प्रदेशाध ३ काल इत्येवं, ऊर्ध्वलोके तु रविप्रकाशामिव्ययः कालो नास्ति, अधस्तिर्यग्लोक| योरेव रविप्रकाशभावात् अतः पडेव ते इति, 'जहा बीयसपत्ति यथा द्वितीये शते अत्धीतिनाग्नि दशमोद्देशके इत्यर्थः, 'लोगा|गासे'त्ति लोकाकाशे विषयभूते जीवादय उक्ता एवमत्रापीत्यर्थः, नवरमिति केवलमयं विशेषः, तत्रारूपिणः पञ्चविधा उक्ताः इह | तु सप्तविधा वाच्याः, तत्र हि लोकाकाशमाधारतया विवक्षितं अत्र तु न अत आकाशभेदा अप्याधेयास्स्युरिति सप्त, ते चैवम्-धर्मास्तिकायदेशस्तु न स्यात् , धर्मास्तिकायस्यैव तत्र भावात् , धर्मास्तिकायप्रदेशाश्च सन्ति, तद्रूपत्वाद्धर्मास्तिकायस्येति द्वयं २, एवमध
गाथा
दीप अनुक्रम [४९४५२८]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-[०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
~49~
