________________
आगम
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [३४], वर्ग -1, अंतर्-शतक [१-१२], उद्देशक [१-२८], मूलं [८५०-८५४]
(०५)
श्रीभग
प्रत
लघुवृत्तौ
सूत्रांक
[८५०८५४]
पुनर्दक्षिणचरमान्ते उत्पद्यमानस्य द्वयादिसामयिक्षेव गतिरनुश्रेणेरभावाद् , एवमन्यत्रापि विश्रेणिगमनमिति, एवमुत्पादमाश्रित्यै
३४० | केन्द्रियारूपणा कृता, अथ तेषामेव स्थानादि दर्शयन्नाह-'कहि णं'ति यत्रास्ते बादरपृथ्वीकायस्लेन, स्वस्थानमाश्रित्येत्यर्थः, 'जहा १ उद्देशः ठाणपदे'ति यथा प्रज्ञापनाया द्वितीयं पदं, तथैवं 'तंजहा-रयणप्पभाए सकरप्पभाए वालुयप्पभाए इत्यादि, 'एगविह'त्ति एकप्रकार एवं प्रकृतखस्थानादिविचारमधिकृत्योच्यते 'अविसेसमणाणत्त'न्ति अविशेषा-विशेषरहिताः, यथा पर्याप्तकास्तथेतरेऽपि, अनानात्वा-नानात्वरहिताः, येष्वेवाधारभूताकाशप्रदेशेष्वेके तेष्वेवेतरेऽपीत्यर्थः, 'सब्बलोयपरियावन्न'त्ति उपपातसमुद्घात-10 खस्थानैः सर्वलोके वर्तन्ते इति भावना, तत्रोपपात उपपाताभिमुख्यं, समुद्घात इह मारणान्तिकादिः, स्वस्थानं तु यत्र ते आसते, समुद्घातसूत्रे 'वेउब्वियसमुग्घाए'त्ति यदुक्तं तद्वायुकायानाश्रित्येति, एकेन्द्रियानेव भङ्गयन्तरेण दर्शयन्नाह–'तुल्लटिइत्ति तुज्यस्थितिकाः, समानायुष्का इत्यर्थः, 'तुल्लविसेसाहियं कम्मं पकरेंति'त्ति अन्योन्यापेक्षया तुल्येन विशेषेणासङ्ख्येयभागादिनाऽधिकं प्राकालबद्धकर्मापेक्षया समधिकं कर्म-ज्ञानावरणादि प्रकुर्वन्ति-बनन्ति १, तथा तुल्यस्थितयो 'वेमायविसेसा|हिय'ति विमात्र:-अन्योऽन्यापेक्षया विषमपरिणामः कस्याप्यसङ्ख्येयभागरूपो यो विशेषस्तेनाधिकं प्राक्कालबद्धकर्मापेक्षया यत्तचथा २, तथा 'बेमायटिइत्ति विमात्रा-विषममात्रा स्थितिः-आयुर्वेषां ते विमात्रस्थितयो, विषमायुष इत्यर्थः३, एवं चतुर्थोऽपि ४,'समाउया समोवन्नग'ति समस्थितयः समकमेवोन्पन्ना इत्यर्थः, एते च तुल्यस्थितयः समोत्पन्नत्वेन मिथः सदृग्योगत्वात् | समानमेव कर्म कुर्युः, ते च प्राक्कर्मापेक्षया समं वा हीनं वाऽधिकं वा कर्म कुयुः, यद्यधिकं तदा विशेषाधिकमपि, तच मिथस्तुल्य| विशेषाधिकं, नतु विशेषाधिकमेवेत्यत उच्यते तुल्यविशेषाधिकमिति १, तथा ये समायुषो विषमोपपन्नकास्ते तुल्यस्थितयो विषमो
HHANELEONEEDEDIDANDE
दीप अनुक्रम [१०३३१०४३]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-[०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
~294