________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [२५], वर्ग [-1, अंतर्-शतक H, उद्देशक [१-१२], मूलं [७१६-८०९] + गाथा
(०५)
श्रीभग
प्रत सूत्रांक [७१६८०९]
गाथा
शेषेषु त्रिषु एवं माने विगते द्वयोःमायायां तु विगतायां सूक्ष्मसम्परायगुणस्थान के एकत्र लोभे भवेदिति । लेण्याद्वारे-'तिसु२५० लघुवृत्तौ विसुद्धासु'ति (सू.७६९) भावलेश्यापेक्षया प्रशस्तासु तिसृषु पुलाकादयस्वयः स्युः, कषायकुशीलस्तु पट्खपि, सकपायमेवाश्रित्य ।।
| 'पुब्बपडिवण्णओ पुण अण्णयरीए उ लेसाए' इत्येतदुक्तमिति सम्भाव्यते, 'एक्काए परमसुक्काए'त्ति शुक्लध्यानतृतीयभेदाभावावसरे या लेश्या सा परमशुक्ला, अन्यदा तु शुक्लैच, साऽपीतरजीवशुक्ललेश्यापेक्षया परमशुक्लेति । परिणामद्वारे 'वट्ठमाणपरिणाम'त्ति
(सू. ७७०) तत्र वर्द्धमानः शुद्धेत्कर्ष गच्छन् , हीयमानस्त्वपकर्ष गच्छन् , अवस्थितस्तु स्थिर इति, तत्र निग्रन्थो हीयमानपरिप्रणामो न स्यात् , तस्य परिणामहानौ कषायकुशीलब्यपदेशात् , स्नातकस्तु हानिकारणाभावात् न हीयमानपरिणामः स्वादिति ॥ |'पुलाए णं'ति तत्र पुलाको बर्द्धमानपरिणामकाले कपायविशेषेणाबाधिते तस्मिन् तस्यैकादिकं समयमनुभवतीत्युच्यते जघन्येनैकं | | समयमिति 'उकोसेणमंतोमुहुत्तंति एतत्स्वभावात वर्द्धमानपरिणामस्थ, एवं बकुशप्रतिसेवाकुशीलकपायकुशीलेष्वपि, नवरं बंकुशादीनां जघन्यत एकसमयता मरणादपीटा, न पुनः पुलाकस्य, पुलाकत्वे मरणाभावात् , सहि मरणकाले कपायकुशीलत्वादिना परिणमति, यच प्राक पुलाकस्य कालगमनं तद्भूतभावापेक्षयेति, निग्रन्थो जपन्येनोत्कर्षेण चान्तमुहूने वर्द्धमानपरिणामः स्यात् ।। केवलज्ञानोत्पनी परिणामान्तराभावात् , अवस्थितपरिणामः पुनर्निग्रन्थस्य जघन्यत एक समयं मरणात् स्यादिति, 'सिणाए णं भंते'नि स्नातको जघन्येतराभ्यां अन्तर्मुहूर्नवर्द्धमानपरिणामः, शैलेश्यां तस्यास्तत्प्रमाणत्वान् , अवस्थितपरिणामकालोऽपि जघन्यस्तस्यान्तर्मुहूर्त, कथं ?, उच्यते-यः केवलज्ञानोत्पादानन्तरमन्तर्मुहूर्तमवस्थितपरिणामो भूत्वा शैलेशी प्रतिपद्यते तदपेक्षयेति, 'उकोसेणं देसूण नि पूर्वकोव्यायुर्नरस्य जन्मतो जघन्येन नवसु वर्षेवतिगतेषु केवलज्ञानमुत्पद्यते, ततोऽसौ तदूनां पूर्वकोटीम
दीप अनुक्रम [८६१९७४]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-[०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
~257