________________
आगम
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्तिः ) भाग-२ शतक [२४], वर्ग -1, अंतर्-शतक H, उद्देशक [१-२४], मूलं [६९३-७१५] + गाथा
(०५)
प्रत सूत्रांक [६९३७१५]
श्रीभग रुघुवृत्तौ
गाथा
यथा पृथ्वीकायेभ्यः पञ्चेन्द्रियतिर्यक्षुत्पद्यमानानां जीवानां लब्धिरुक्ता तथैवाष्कायिकादिभ्यश्चतुरिन्द्रियान्तेभ्य उत्पद्यमानानां सा. वाच्येति । असंज्ञिभ्यः पञ्चेन्द्रियतिर्यगुत्पादाधिकारे-'उक्कोसेणं पलिओवमस्स'त्ति अनेनासंज्ञिपञ्चेन्द्रियाणामसङ्ख्यातवर्षायुष्केषु।२० उद्दे. | पञ्चेन्द्रियतिर्यसूत्पत्तिरुक्ता, 'अवसेसं जहेव'त्ति अवशेष परिमाणादिद्वारजातं यथा पृथ्वोकायेत्पद्यमानस्यासंज्ञिनः पृथ्वीकायो| देशके उक्तं तथैवासंज्ञिनः पञ्चेन्द्रियतिर्यसूत्पद्यमानस्य वाच्यमिति, उक्कोसेणं पलिओवमस्स'ति, कथं ?, असंज्ञी पूर्वकोट्यायुः पूर्वकोट्यायुष्केष्वेव पञ्चेन्द्रियतिर्यसूत्पन्न इत्येवं सप्तम भवेतु सप्त पूर्वकोट्यः अष्टमभवे तु मिथुनकतिर्यक्षु पल्योपमासख्येयभाग-10 प्रमाणायुष्केपूत्पन्न इति, तृतीयगमे 'उकोसेणं संखेजा उववजंति'ति असङ्ख्यातवर्षायुषां पञ्चेन्द्रियतिरथामसख्यातानामभा-1 वादिति, चतुर्थगमे 'उक्कोसेणं पुवकोडि आउएसुति जघन्यायुरसंज्ञी सख्यातायुष्केष्वेव पञ्चेन्द्रियतिर्यक्षुत्पद्यते इतिकृत्वा । पूर्वकोट्यायुष्केत्युक्तं,'अवसेसं जहा एयरस'त्ति इहावशेष-परिमाणादि एतस्य-असंज्ञितिर्यपश्चेन्द्रियस्य 'मज्झिमेसु'चि जघन्यस्थितिगमेषु 'एवं जहा रयणप्पभाए'त्ति तच्च संहननोच्चत्वादि अनुबन्धसंवेधांतं 'णवरं परिमाणं'ति तचेदं-'संखेजा। उववज्जति'त्ति ।। अथ संज्ञिपश्चेन्द्रियेभ्यः पश्चेन्द्रियतिर्यमुत्पादयन्नाह-'जइ सण्णी'ति. 'अवसेसं'ति अवशेष परिमाणादि । यथैतस्यैव, संज्ञिपश्चेन्द्रियतिरश्च इत्यर्थः, केवलं तत्रावगाहना ७ धपि इहोत्कर्षतो योजनसहस्रमाना, सा च मत्स्यादीनाश्रित्य
शेयेति, 'नवरं'ति, 'उकोसेणं तिषिण'ति अस्य भावना प्रागिव, 'लन्दी से जहा एयस्स'ति एतच तत्सत्रानुसारेण ज्ञेयं, | 'संवेहो जहेव'त्ति 'एत्थ चेव'त्ति पञ्चेन्द्रियतिर्यगुद्देशके. स चैवं 'भवादेसेणं'ति भवादेशेन जघन्येन द्वौ भवौ उक्को० ८ भवाः, ॥२६४॥ | कालादेशेन जघन्येन द्वे अन्तर्मुहर्ने उत्कर्षतः ४ पूर्वकोट्योऽन्तर्मुहूर्तचतुष्काधिका:, एष जघन्यस्थितिक औधिकेष्वित्यत्र संवेधः,
दीप अनुक्रम [८३५८६०]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
~234