________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [२०], वर्ग , अंतर्-शतक H], उद्देशक [१-१०], मूलं [६६२-६८८] + गाथा
(०५)
प्रत सूत्रांक [६६२६८८]
गाथा
श्रीभग०
व्यवहारतः शीर्षप्रहेलिकायाः परतः सङ्ख्यायाश्च सङ्ख्यातत्वेनास ख्यातत्वेन च वक्तुं न शक्यते सः अवक्तव्यः, स एककस्तना लघुवृत्ती वक्तव्यत एककेन-एकत्वोत्पादेन सञ्चिता अवक्तव्यसञ्चिताः, तत्र नारकादयविधा अपि, एकसमयेन तेषामेकादीनामसङ्ख्या
| तानान्तानामुत्पादात, पृथ्वीकायादयस्तु पंच अकतिसञ्चिता एव, तेषां समयेनासङ्ख्यातानामेव प्रवेशात , वनस्पतयस्तु यद्यपि अनन्ता उत्पद्यन्ते तथापि प्रवेशनं विजातीयेभ्य आगतानां यस्तत्रोत्पाद स्तद्विवक्षितं, असङ्ख्याता एव च विजातीयेभ्य उदत्तास्तत्रो त्पद्यन्ते इति सूत्रे उक्तं एवं जाव वणस्सइकाइय'चि, सिद्धा नोअकसिसञ्चिताः, अनन्तानामसख्यातानाच तेषां समयेनासम्भवादिति ।। एषामल्पबहुत्वमाह-एएसिन्ति अवक्तव्यकसश्चिताः स्तोकाः, अवक्तव्यस्थानस्यैकत्वात् , कतिसञ्चिता सङ्ख्यातगुणाः, सख्यातस्थानकानां संख्यातभेदत्वात् , अकतिसश्चित्तास्त्वसङ्ख्यातगुणाः, असल्ख्यातस्थानकानामसख्यातत्वादित्येके | अन्ये त्वाहुः वस्तुस्वभावोत्र कारणं, न तु स्थानकाल्पत्वादि,कथमन्यथा सिद्धाः कतिसञ्चिताः,स्थानकबहुत्वेऽपि स्तोकाः,अवक्तव्यका स्थानकम्यैकत्वेऽपि सङ्ख्यातगुणाः, द्वधादित्वेन वेवलिनामल्पानामायुस्समाप्तेः, इयं च लोकस्वभावादेवेति १। 'नेरइयागं'ति 'छक्कसमजिय'त्ति पद् परिमाणमस्येति पटु-पन्दं तेन समर्जिताः-पिण्डिताः षटुसमर्जिताः, अयमर्थः-एकत्र समये ये पदकसमर्जिता|R उच्यन्ते, 'नोछक्कसमज्जिय'ति नोषटुं-षट्राभावः, ते चैकादयपञ्चान्ताः, तेन नोषट्रेन एकाद्युत्पादेन ये समर्जितास्ते तथा श तथा |'छक्केण य नो छक्केण य समज्जिय'ति एकत्र समये येषां षटमुत्पन्नमेकाद्यधिकं ते पट्रेन नोषट्रेन च समर्जिता उक्ताः३। छक्केमाहिय समजिय'चि एकत्र समये येषां वहनि षट्रान्युत्पन्नानि ते पट्रैः समर्जिता उक्ताः ४ तथा 'छक्केहि य नोटकेण य समहाजिय'त्ति एकत्र समये येषां बहूनि पलान्येकाद्यधिकानि ते षटै!षट्केन च समर्जिताः ५। एते पश्च विकल्पाः, इह च नारकादीनां
दीप अनुक्रम [७७९
८०५]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-[०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
~211