________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [१८], वर्ग , अंतर्-शतक [H], उद्देशक [१-१०], मूलं [६१७-६४८] + गाथा
(०५)
प्रत
श्रीभग
लघुचौत
सूत्रांक
[६१७६४८]
चरमेति यो नारकः सिद्धिं यास्यति स चरमः, अन्यस्त्वचरमः, पुनर्नरकगमनात, एवं यावद्वैमानिकः, 'सिद्धे जहा जीवे'त्ति | अचरम इति, नहि सिद्धः सिद्धतया विनंक्ष्यतीति । 'जीवा गं'ति बहुत्वदण्डकः ताडगेव, आहारकद्वारे 'आहारए सव्वत्थ'त्ति | सर्वेषु जीवादिपदेषु 'सिय घरमे सिय अचरमे'त्ति कश्चिञ्चरमो यो निर्वास्थति, अन्यस्त्वचरमः । आहारकपदेऽनाहारकत्वेन जीवः | RI सिद्धश्चाचरमो वाच्यः, अनाहारकत्वस्य तदीयस्थाशाश्वतत्वात् जीवश्वेह सिद्धावस्थ एव, 'सेसट्ठाणेसु'ति नारकादिपदेषु 'जहा|
आहारउ'त्ति स्थाचरमः स्यादचरम इत्यर्थः, यो नारकादित्वेनानाहारकत्वं पुनर्न लप्स्यते स चरमः, यस्तु तत् लप्स्यतेऽसावचरमः, | भव्यद्वारे 'भवसिद्धिउनि भन्यो जीवो भव्यत्वेन चरमः, सिद्धिगमनेन भव्यत्वस्य चरमत्वप्राप्तेः, एतच सर्वेऽपि जीवा भव-| | सिद्धिकाः सेत्स्यन्तीति वचःप्रामाण्यादित्युक्तं, 'अभवसिद्धिओ सव्वत्थे ति सर्वेषु जीवादिपदेषु 'नो चरम'ति अभब्यस्य | | भव्यत्वाभावात् , 'नोभवति उभयनिषेधवान् जीवपदे सिद्धिपदे च भवसिद्धिकवदचरमः, तस्य च सिद्धत्वात् सिद्धस्य सिद्धत्वप-|
र्यायानपगमादिति, संजिद्वारे संज्ञा 'जहाऽऽहारउ'ति संज्ञित्वेन स्याचरमः स्यादचरमः, एवमसंश्यपि, उभयनिषेधवांश्च जीवः | सिद्धश्चाचरमो, मनुष्यस्तु चरमः, उभयनिषेधवतो मनुष्यस्य केवलित्वेन पुनर्मनुष्यत्वस्यालाभादिति । लेश्याद्वारे 'सलेसे'त्ति 'जहा। आहारओ'ति स्याचरमः स्यादचरमः, तत्र ये मुक्तिगामिनस्ते सलेश्यत्वस्य चरमाः, अन्ये त्वचरमाः । दृष्टिद्वारे-'सम्मद्दिट्ठी जहा अणाहारओ'ति जीवस्सिद्धश्च सम्यग्दृष्टिरचरमः, यतो जीवस्य सम्यक्त्वं प्रतिपतितमप्यवश्यंभावि, सिद्धस्य तु तत्र प्रति-18 पतत्येव, नारकादयस्तु स्याचरमाः,ये नारकादयो नारकत्वादिना सह पुनः सम्यक्त्वं न लप्स्यन्ते ते चरमाः, ये त्वन्यथा | तेऽचरमाः, "मिच्छदिट्ठी जहा आहारओ'ति स्याचरमः स्यादचरमः, यो जीवो मुक्तिगामी स मिथ्यादृष्टित्वेन चरमः,
गाथा
दीप अनुक्रम [७२१७५७]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
~180
