________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [१७], वर्ग , अंतर्-शतक H], उद्देशक [१-१७], मूलं [५९१-६१६] + गाथा
(०५)
प्रत
श्रीभग
१.
सूत्रांक
लघुवृत्तौ किन्न
[५९१६१६]
प्रभाव इति, द्रव्यपर्यायव्याख्यानेऽपि न द्रव्यपर्याययोरत्यन्त मेदः तथाऽनुपलब्धेः, यश्च प्रतिभासमेदो नासावात्यन्तिकतद्भेदकृतः, । किन्तु पदार्थानामेव तुल्यातुल्यरूपकत इति, जीवात्मा-जीवरूपं, इह तु व्याख्याने स्वरूपवतो न स्वरूपमत्यन्तं भिन्न, भेदे हि निःस्वरूपंता तस्य प्राप्नोति, न च शब्दभेदे वस्तुनो भेदोऽस्ति शिलापुत्रकस्य वपुरित्यादाविवेति । 'पुब्बामेव रूबी भवित्त'त्ति (सू. ५९८) पूर्व विवक्षितकालात शरीरादिपुद्गलसम्बन्धात् मूतों भूत्वा, मूर्त इत्यर्थः, 'अरूविति अरूपिणममूर्त्तमात्मानमिति गम्यते जानामि विशेषज्ञानेन 'पासामि' पश्यामि सामान्येन दर्शनेन 'बुज्झामिनि बुध्ये-श्रद्दधे अभिसमागच्छामीति सर्वज्ञानभेदैः परिच्छिनधि, अनेन वर्तमानज्ञानमुक्तं, अथातीतकाले एभिरेव धातुभिस्तदुच्यते-अभिसमन्वागतमितियावत् 'तहा गय:
सति तथा देवत्वं प्राप्तस्य 'सरूविस्स' मूर्नस्य सवेदस्य-ख्यादिवेदयुक्तस्येत्यादि, 'सञ्चेवणं भंते ! से जीव'त्ति यो देवादि|रभूत स एवासौ भदन्त ! जीवः पूर्व पश्चात् 'अरूवित्ति अवर्णादिः, 'रूवित्ति वर्णादिमच्चं 'नो एवं पण्णायति'ति नैवं वेवलिनाऽपि प्रज्ञायते, असत्वाद् , असचं च मुक्तस्य कर्मबन्धाभावेन शरीराभावाद् वर्णावभाव इति न रूपी भूत्वा अरूपी |" | स्वादिति ।। १७ शते द्वितीयः ॥ | 'नपणत्थेगेणं परम्पओगेणं' इति (सू .५९९) 'णो इणद्वे समढे'त्ति योऽयं निषेधः सोऽन्यत्र, कस्मात् !, परप्रयोगाद् , एजनादिकारणेषु मध्ये पप्रयोगेणैवैकेन शैलेश्यामेजनादि स्यात् , न कारणान्तरेणेति भावः, 'दब्वेयण'त्ति नारकादिजीवसम्पृक्तपुद्गलद्रव्याणामेजना-चलना द्रव्यैजना, खेत्ते'त्ति नारकादिक्षेत्रे वर्तमानानामेजना क्षेत्रैजना, काले त्ति नारकादीनां काले वर्तमानानां एजना कालैजना, 'भावे'त्ति औदयिकादिभावे वर्तमानानां नारकादीनां तद्गतद्रव्यपुद्गलानामेजना भावैजना 'बहिसुत्ति
गाथा
दीप अनुक्रम [६९३
७२०]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-[०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
~173~