________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [१४], वर्ग , अंतर्-शतक [H], उद्देशक [१-१०], मूलं [४९९-५३८] + गाथा
(०५)
प्रत
सूत्रांक
LAT१ उद्देशः
[४९९५३८
श्रीभगा देवावासेषु तस्यानगारस्य गतिः स्यात् , यत उच्यते- 'जल्लेसे मरइ जिए तल्लेसे उववजईत्ति,'से यत्ति स पुनरनगारस्तत्र मध्य- १४ श० लघुवृत्तौ भागवर्तिनि देवावासे गतः 'विराहेजति येन लेश्यापरिणामेन तत्रोत्पन्नस्तं परिणामं यदि विराधयेत् तदा 'कम्मलेस्सामेव'त्ति
कर्मणः सकाशात् या लेश्या जीवपरिणतिः सा कर्मलेश्या, भावलेश्येत्यर्थः, तामेव प्रतिपतति तस्या एवं प्रतिपतति,अशुभतरां तां याति, न तु द्रव्यलेश्यायाः प्रतिपतति, सा हि प्राक्तन्येवास्ते, द्रव्यतोऽवस्थितलेश्याभावात् देवानामिति, पक्षान्तरमाह-'से य तत्व'त्ति सः अनगारस्तत्र-मध्यदेवावासे गतः सन् यदि न विराधयेत्तं परिणाम तदा तामेव लेश्यां ययोत्पनः उपसम्पद्य विहरति-आस्ते 'अणगारेणं'ति ननु भावितात्माऽनगारः स कथमसुरकुमारेपूत्पद्यते, विराधितसंयमानां तत्रोत्पादादिति,उच्यते-पूर्व
कालापेक्षया भावितात्मत्वम् अन्तकालेऽपि संयमविराधनासद्भावादसुरकुमारादितयोपपात इति न दोषः, बालतपस्वी वाऽयं भाविमा तात्मा द्रष्टव्यः।। 'कहं सीहा गइत्ति (सू.५००) कथं-केन प्रकारेण नारकाणामुत्पद्यमानानां शीघ्रा गतिः स्यात् इति प्रतीतम् , यादृशेन च शीघ्रत्वेन शीघ्रासाविति च न प्रतीतं न ज्ञातमित्यतः कृतः प्रश्नः 'कहं सीहेनि कथमिति कीदृशः,'सीहेति शीघ्रः गतिविषयो-गतिगोचरस्तवेतुत्वात्काल इत्यर्थः, कीदृशी शीघ्रा गतिः कीदृक् तत्कालश्च इति तात्पर्यम्, 'तरुणे'त्ति प्रवर्द्धमान-IN वयाः, बलवं'ति शारीरप्राणवान् बलं च शारीरं युगं च-कालविशेषः, तद्विशिष्टबलहेतुभूतं यस्यासौ युगवान् 'आउंटियं ति सको
चितं. 'विकिपणंति विकीर्ण प्रसारितम् , 'साहरेजति संहरेत् सङ्कोचयेत् 'विक्विरेज'ति विकिरेन-प्रसारयेत् 'उम्मिसि-1 ज ति उन्मिषितं-उन्मीलितं 'निमिसेज ति मीलयेत् 'भवेयतारूवेति काक्वाऽध्येयम् , काकुपाठे चायमर्थः, यदुत एवं मन्यसे |
त्वं गौतम ! भवेत् तद्रूपं-भवेत् स स्वभावः शीघ्रतायां नारकगतेस्तद्विषयः यदुक्तं विशेषणपुरुषयाहुप्रसारणादेरिति, एवं गौतम
गाथा
दीप अनुक्रम [५९४६३८]
०६।
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-[०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
~118~
