________________
आगम
(०५)
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१ शतक [८], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [९], मूलं [३४४-३५१] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [३४४३५१]
गाथा:
बाह-'जीवस्स'त्ति, 'एवं चेव'त्तिकरणात् 'तिसमऊणाई' इति दृश्यं, 'उकोसेगमगंतं कालं'ति इह कालानन्तत्वं वनस्पलघुवृत्तौ ।
H९ उद्देशः |तिकायस्थितिकालापेक्षया, अनन्तकालमित्युक्तं तद्विभजनार्थमाह-'अगंताउ'त्ति अयमभिप्राय:-तखानन्तकालस्य समयेषु अबसर्पिणीसमयैरपहियमाणेषु अनन्ता अवसपिण्युत्सपिण्यः स्युरिति 'कालओत्ति इदं कालापेक्षया मानं, खेत्तओ'त्ति क्षेत्रापेक्षया पुनरिद-'अणंता लोग'त्ति, अयमर्थ:-तस्थानन्तकालय समयेषु लोकाकाशप्रदेशेरपहियमाणेषु अनन्ता लोकाः स्युः, अथ तत्र कियन्तः पुद्गलपरावर्ताः स्युरत आह-'असंखिज'त्ति, पुद्गलपरावर्तलक्षणं सामान्येन पुनरिद-दशभिः कोटाकोटीभिरवस| र्पिणी, उत्सर्पिण्यप्येवमेव, ता उत्सर्पिण्यवसर्पिण्योऽनन्ताः पुद्गलपरावर्ताः, एतद्विशेषलक्षणमिहेव वक्ष्यतीति, पुद्गलपरावर्ता| नामेवासङ्ख्यातत्वनियमनायाह-'आवलिए'त्ति असङ्ख्यातसमयसमुदाय आवलिकेति, 'देसबंधंतरंति,कथं, पृथ्वीकायिको
देशबन्धकः सन् मृतः, पृथ्वीकायिकेषु क्षुल्लकभवग्रहणं जीवित्वा मृतस्सन् पुनरविग्रहेण पृथ्वीवेवोत्पन्नस्तत्र सर्वबन्धसमयानन्तरं BIदेशबन्धको जातः, एवं सर्वबन्धसमयेनाधिकमेकं क्षुल्लकभवग्रहणं देशबन्धयोरन्तरमिति, 'वणस्सइकाइयाणं दुभिखुडाई बनस्पतिकायिकानां जघन्यतः सर्वबन्धांतरं द्वे क्षुल्लकभवग्रहणे, एवं चेव'त्तिकरणात् त्रिसमयोने इति दृश्य, कथं ?, वनस्पतिकायिकस्त्रिसमयेन विग्रहेणोत्पन्नः, तत्र विग्रहस्य समयद्वयमनाहारकस्तृतीयसमये सर्वबन्धको भूत्वा क्षुल्लकभवं च जीवित्वा पुनः पृथिव्यादिपु क्षुल्लकभवमेव स्थित्वा पुनरविग्रहेण वनस्पतिष्वेवोत्पन्नः, प्रथमसमये सर्वबन्धकोऽसाविति सर्वबन्धयोखिसमयोने द्वे क्षुल्लकम| वग्रहणे अन्तरं भवतः,'उक्कोसेणं'ति अयं पृथिव्यादिषु कायस्थितिकालः, 'वं दे सबंधंतरंपि'त्ति यथा पृथ्व्यादीनां देशबन्धान्तरं जघन्यमेवं वनस्पतेरपि, तच क्षुल्लकभवग्रहणं समयाधिकं, भावनाऽस्य प्राग्वत् , 'उकोसेणं पुढविकालो त्ति उत्कर्षेण वन-I7
दीप अनुक्रम [४२२४२९]
॥१४३॥
~294
