________________
आगम
(०५)
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्तिः ) भाग-१ शतक [८], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [६-८], मूलं [३३१-३४३] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [३३१३४३]
श्रीभग
लघुवृत्ती
गाथा:
| इह च भवाकर्षापेक्षेष्वष्टसु भङ्गाकेषु 'बंधी बंधइबंधिम्सई' इत्यत्र प्रथमभङ्गे उपशान्तमोहा, 'बंधी बंधइ न बंधिस्सइ इति द्वितीये क्षीण- शतके | मोहः, 'बंधी न बंधइ बंधिस्सई' इति तृतीये उपशान्तमोहः,'बंधी न बंधइन बंधिस्सई' इति तुर्ये शैलेशीगतः 'न बंधी बंधइ बंधि- ८ उद्देश:
स्सई' इति पञ्चमे उपशान्तमोहः 'न बंधी बंधा न बंधिस्सई' इत्यत्र पष्ठे क्षीणमोहः 'न बंधी न पंधर बंधिस्सई' इति सप्तमे भव्यः, 'न बंधी न बंधह न बंधिस्सई' इत्यष्टमेऽभव्यः, ग्रहणकर्षापेक्षेष पुनरेतेष्वेव प्रथमे उपशान्तमोहःक्षीगमोहो वा, द्वितीये तु केवली, तृतीये उपशान्तमोहः, चतुर्थे शैलेशीगतः, पश्च मे उपशान्तमोहः क्षोणमोहो वा, षष्ठः शून्यः, सप्तमो भव्यो भाविमोहोपशमो| भाविमोहक्षयो वा,अष्टमे त्वभव्य इति । अधैर्यापथिकबन्धमेव निरूपयवाह-'तं भंते'त्ति तदैर्यापथिकं कर्म 'साइयं सपजवसिय'मित्यादि चतुर्भङ्गी, तत्रैर्यापथिककर्मणः प्रथम एव भङ्गे बन्धः, अन्येषु तदसम्भवादिति,'तं भंते ! किं देसे गं'ति तदर्यापथिक | कर्म देशेन-जीपदेशेन देश-कर्मदेशं वनाति इत्यादि चतुर्भङ्गी, तत्र न देशेन कर्मणो देशः, सर्व वा कर्म सर्वात्मना वा कर्मणो । देशो बध्यते. किं तर्हि ?, सर्वात्मना सर्व बध्यते, तथास्वभावत्वाजीवस्येति ॥ अथ साम्परायिकबन्धनिरूपणायाह-'संपराइयं| इत्यादि, किं नेरइओ'इत्यादयस्सप्त प्रश्नाः, उत्तराणि च सप्तैव, एतेषु च मनुष्यमानुपीवर्जाः पञ्च साम्परायिकबन्धका एव सकषायत्वात् , नरनार्यों तु सकाायत्वे सति सामायिक बनी तो, न पुनरन्वदिति। साम्परायिकबन्धमेव रुपायपेक्षया प्राह-'तं भंतेत्ति | इह त्यादयो विवक्षितैकत्वबहुत्वा ६ भेदाः सर्वदा साम्परायिक बन्नन्ति, अपगतवेदश्च कदाचिदेव, तस्य कादाचित्कत्वात् , ततश्च रुयादयः केवला वनन्त्यपगतवेदयुक्ताब, ततच यदा अपगतवेदयुक्तास्तदोच्यन्ते, अथवैते रुयादयो वानन्ति अपगतवेदव, तस्यै- | ॥१३॥ कस्यापि सम्भवात् , अथवैते च रुयादयो बान्त्यपगतवेदाच, तेषां बहूनामपि सम्भवात् , अपगतवेदश्च साम्परायिकबन्धको वेदत्रये
दीप अनुक्रम [४०५
४२१]
~280 ~