________________
आगम
(०५)
प्रत
सूत्रांक
[२४६
२४८]
गाथा:
दीप
अनुक्रम
[३०२
३१२]
श्रीभग०
लघुवृत्तौ
“भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्तिः) भाग-१
शतक [६], वर्ग [-] अंतर् शतक [-] उद्देशक [७], मूलं [ २४६-२४८] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
(CDCICJCDCCCCCİHİC
'मूलगबीय'त्ति मूलकबीजानि, शाकविशेषवीजानीत्यर्थः, 'ऊसासद्धा विग्राहिय'त्ति (यू. २४७) उच्छ्वासाद्धा: - उच्छ्वासप्रमितकालविशेषाः, व्याहृता भगवद्भिः, अत्रोत्तरं 'असंखिज्ज' ति असङ्ख्यातानां समयानां सम्बन्धिनो ये समुदया-वृन्दानि | तेषां याः समितयो मीलनानि तासां यस्समागमः संयोगः तेन यत्कालमानं स्यात् सैकावलिका प्रोच्यते, 'संखेज्जावलिय'ति किल षट्पञ्चाशदधिकशतद्वयेन आवलिकानां क्षुल्लकभवग्रहणं स्यात्, तानि सप्तदश सातिरेकाणि उच्छ्वासनिःश्वासकालः, एवं सङ्ख्याता आवलिका उच्छ्वासकालमानं, ' हडस्स 'त्ति हृष्टस्य ' अणवगल्लस्स' (*४६) अनवकल्पस्य — जरानभिभूतस्य 'निरुव किडस्स' व्याधिना प्राक् साम्प्रतं चाक्लिष्टस्य जन्तो:- प्राणिन एकोच्छ्वासेन सह निःश्वास उच्छ्रासनिःश्वासो य एष प्राण इत्युच्यते, 'सत्त पाणु'त्ति (*४७) प्राकृतत्वात् सप्त प्राणा-उच्छ्रासनिश्वासाः, तैस्सप्तमिरेकः स्तोकः सप्तस्तोकैरेको लबो, लबसप्तसप्तत्या मुहूर्त्तः, 'तिनि सहस्सा (*४८) गाह' त्ति अस्या भावार्थोऽयम्-सप्तभिः प्राणैः स्तोकः, तैस्सल मिलव:, ततो लवस्सप्तमिर्गुणितो जाता एकोनपञ्चाशदुच्छ्रासाः, एवं मुहूते च सप्तसप्ततिः लवाः स्युः, सा एकोनपञ्चाशद्गणने जातं यथोक्तं मानमिति, 'एताव ताब गणियस्स विसए'ति एतावान् शीर्षप्रहेलिकाप्र मेयराशिप्रमाणः, तावदिति क्रमागतः गणितविषयो- गणित गोचरो, गणितप्रमेय इत्यर्थः, 'उवमिए'ति उपमया निर्वृत्तमौपमिकं उपमामन्तरेण यत्कालप्रमाणमनतिशयिना ग्रहीतुं न शक्यते तदौपमिकमिति भावः (*४९) छेतुं द्विधाकतुं खड्गादिना भेत्तुं सूच्यादिना सच्छिद्रं कर्तु 'सिद्ध'ति ज्ञानसिद्धाः केवलिनः, न तु सिद्धाः सिद्धिं गताः, तेषां वदनस्यासम्भवादिति, 'पमाणाणं ति वक्ष्यमाणप्रमाणानामुच्छ्लक्ष्णश्लक्ष्णिकादीनामिति, अनंताणं ति अनन्तानां व्यावहारिकपरमाणूनां समुदाया-द्वयादिरूपास्तेषां समितयो मीलनानि तासां समागमः परिणामवशादेकीभवनं तेन
~ 199~
६ शतके
७ उद्देशः
