________________
आगम
(०५)
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१
शतक [५], वर्ग, अंतर्-शतक H, उद्देशक [७], मूलं [२१२-२१९] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
श्रीभग
R५ शतके
प्रत सूत्रांक [२१२२१९]
दीप अनुक्रम [२५३२६१]
लगतः, न पुनरर्धायशेन, अर्धादिदेशस्य तयोरभावात् , घटाद्यभावापत्तिस्तु तदैव प्रसज्येत यदा तयोरेकत्वापत्तिः, न च तयोः लघुवृत्तौ । सा, खरूपभेदात , 'सत्तमनवमें हिंति सर्वेण देशं सर्वेण सर्वमित्येताम्यामित्यर्थः, तत्र यदा द्विप्रदेशिका प्रदेशद्दयावस्थितः स्यात् ७ उद्देशः
तदा तस्य परमाणुः सर्वेण देशं स्पृशति, परमाणोस्तद्देशस्यैव विषयत्वात् , यदा तु द्विप्रदेशिकः परिमाणसौक्षम्यादेकप्रदेशस्थो भवति तदा तं परमाणुः सर्वेण सर्व स्पृशेत् इत्युच्यते, 'निप्पच्छिमएहि'ति निर्गतः पश्चिमो भङ्गको येभ्यस्ते निष्पश्चिमास्तरपत्रिमभङ्गकैः । त्रिभिरन्त्यस्त्रिप्रदेशिकमसौ स्पृशति, तत्र यदा त्रिप्रदेशिकः प्रदेशत्रयस्थितः स्यात् तदा तस्य परमाणुः सर्वेण देशं स्पृशति, यदा तु तसैकप्रदेशे द्वौ प्रदेशावन्यत्र एकोऽवस्थितः स्यात् तदा एकप्रदेशस्थितपरमाणुद्वयस्य परमाणोः स्पर्शविषयत्वेन सर्वेण देशौ स्पृ-10
शति इत्युच्यते, ननु द्विप्रदेशकेपि युक्तोऽयं विकल्पः, तत्रापि प्रदेशद्वयस्य स्पृश्यमानत्वात् , नैवम् , यतस्तत्र द्विप्रदेशमात्र एवाHIवयवीति कस्य देशः स्पृशति ?, त्रिप्रदेशिके तु त्यापेक्षया द्वयस्पर्शने एकः अवशिष्यते, ततच सर्वेण देशौ स्पृशति त्रिप्रदेशिकस्क-IN
न्धस्य इति व्यपदेशः साधुः स्यात् , यदा त्वेकप्रदेशावगाढोऽसौ तदा सर्वेण सर्व स्पृशतीति स्यादिति, 'तइयणवमेहिंति यदा | +तु द्विप्रदेशिको द्विप्रदेशस्थस्तदा परमाणुर्देशेन सर्व स्पृशति इति तृतीयः, यदा एकप्रदेशावगाढोऽसौ तदा सर्वेण सर्वमिति नवमः, 'पढमतइयसत्तमणवमेहिंति यदा द्विप्रदेशको प्रत्येकं द्विप्रदेशावगाढौ तदा देशेन देशमिति प्रथमः, यदा त्वेक एकत्र अन्यस्तु द्वयोस्तदा देशेन सर्वमिति तृतीयः, तथा सर्वेण देशमिति सप्तमः, नवमस्तु प्रतीत एवेति, अनया दिशाऽन्येऽपि व्याख्येयाइति । अथ पुद्गलानां द्रब्यक्षेत्रभावान् कालतचिन्तयति, तत्र द्रव्यचिन्ता 'असंखिजति (सू. ११६) असङ्ख्येयकालात्परतः।। पुद्गलानामेकरूपेण स्थित्यभावात् , 'एगपएसोगाढे णं'ति क्षेत्रचिन्ता, 'सेए'त्ति सैजः-सकम्पः 'तमि वा ठाणे' तस्मिन्नधि
SAMADHIRIDIOAADICTIOHINDIPRITOMEROLA
~163