________________
आगम (४३)
"उत्तराध्ययन”- मूलसूत्र-४ (नियुक्ति: + चूर्णि:) अध्ययनं [२१], मूलं [१२..] / गाथा ||७५९...७८२/७७३-७९६||, नियुक्ति : [४२८...४४२/४२३-४३६], मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता: आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [०३] उत्तराध्ययन नियुक्ति: एवं जिनदासगणि-रचिता चूर्णि:
प्रत सूत्रांक [१२...]
गाथा ||७५९७८२||
Bा समुद्रस्य उसाधुता
4-
श्रीउत्तराभूतेहिं इत्यादि गतार्था । 'कालेण' इत्यादि.७७२-६८७) कालेण कारणभूतेन यद् यस्मिन् काले कर्त्तव्यं तत् तस्मिन्नेव समाचरति, चूर्णी
| स्वाध्यायकाले स्वाध्यायं करोति, एवं प्रतिलेखनाकाले प्रतिलेखयति, वैयावत्यकाले वैयावत्य, उपसर्गकाले उपसर्ग, अपवादकाले||
अपवादं करोति, राष्ट्रविषये आत्मनश्च बलाबलं ज्ञात्वा, सिंह इव साध्वसजादेत(सो) न त्रासं गच्छति, वाङ्मात्रमेव इदं, असत्यमपि समुद्रपा०
न चिंतयति, स तत्र गच्छति, एवं सर्वार्थेषु रागद्वेषात्मकेषु दृढो भवति । 'उवेहमाणो' इत्यादि (७७३-४८७) उपेक्षां कुर्वन् परि॥२६२॥ बजति, प्रियमप्रियं सर्व समानं सर्वकार्येषु अभिरोचयति, अपवादं न सर्वकालमेव रोचयतीत्यर्थः, न चापि पूजायां सक्तिं करोति,
न च परापवादं करोति । 'अणेगछंदा' इत्यादि (७७४) यावत्परिसमाप्त, छन्दोऽभिप्रायः, अनेकाभिप्राया इह मानवः दृश्यन्ते, रागद्वेषात्मको यस्तेष्वनिष्टेषु द्वेष करोति स कर्मबन्धको भवति, के च ते ?, भयानका:- भैरवाः, तत्र तस्मिन् मनुष्यलोके | उपगच्छन्ति दिव्या मानुष्याः तैरचा वा, तथा परीपहा अनेके उदयं गच्छंति यत्र सीदन्ति कातराः, स भिक्षुस्तत्र न सीदति, ५ | संग्राममध्ये इव हस्तिराजा, परीपहा विशेष्यन्ते, शीतोष्णदंशमशकादयः, आतंका-रोगाः, ते च नानाप्रकाराः स्पृशंति तान्, अक- 14 कर:- अनाक्रन्द, अधियासति, राजसैः पुराकृतानि कर्माणि क्षपयति, प्रहाय रागं च द्वेषं च अज्ञानं च विचक्षणो भिक्षुः, मेरुर्यथा । वायुना न चाल्यते, एवं परीसहोपसगैर्यथा न चाल्यते तथा करोति, तथा नात्यर्थमुनतेन न चात्यर्थमवनतेन, किं-युगान्तर-|| ॥२६२।। प्रलोकिना गन्तव्यं, महर्षिणाम महान्तं वा एपते यः स महर्षी, मोक्षार्थीत्यर्थः, न पूजायां सक्ति करोति, न चापवादं करोति, | किन्तु ऋजुभावं प्रतिपद्यते, स एवंविधः निर्वाणमार्गमुपैति । 'संयमे अरइरहसहे॥७७९-४८७।। संयमे अरतिः असंयमे च या | रतिः तां सहति, संस्तवो वचनसंस्तवः संवासश्च तच्च त्यजति, अकर्तव्येषु विरतः, स आत्मसहितं करोति, प्रधानश्च भवति,
दीप अनुक्रम [७७३७९६]
[267]