________________
જ ર્યો છે.
જેને માન્યતા પ્રમાણે વિશ્વનું સર્જન થયું નથી અને તેનો અંત પણ નથી. બીજા શબ્દોમાં વિશ્વ કાળકને બદલાયા કરે છે. સમયાનુસાર અને જરૂરિયાત પ્રમાણે તેનું સ્વરૂપ બદલાતું રહે છે. સમગ્ર બ્રહ્મડમાં જૈનધર્મ સદાને માટે જીવંત છે. અને તેનું ધર્મસાહિત્ય પણ જીવંત છે.
અવસર્પિણી કાળમાં ભગવાન શાંતિનાથના સમયમાં જે જૈનશાસ્ત્રોં રચાયાં તે સર્વ આજે પણ શબ્દશઃઅકબ'ઘ છે એવું નથી. તે શાસ્ત્રો તેના મૂળ સ્વરૂપમાં કે માનસિક ચેતનામાં રહેલા છે એમ જૈન પરંપરા માને છે. પશ્ચિમના વિદ્વાનોએ જૈનશાસ્ત્રોનું મૂલ્ય ઘણું ઉયું આંક્યું છે. પ્રો. હર્મન યાકોબીના જણાવ્યા પ્રમાણે જેન સૂત્રો (Classical) પ્રશિષ્ટ સંસ્કૃતથી પણ વધુ પ્રાચીન છે. અને તેમાંના કેટલાંક તો ઉત્તર બૌધ્ધો (મહાયાની) પંથના જૂનામાં જૂના પુસ્તકોની બરોબરી કરી શકે તેવાં છે.
જૈનધર્મનાં મૂળભૂત સિદ્ધાંતોનો આવરી લેતાં મૂલગ્રંથોને આગમ' સાહિત્ય તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેના શાબ્દિક અર્થ અનુસાર “આગ” એટલે એવું ઉત્કૃષ્ટ સાહિત્ય જે માત્ર શ્રતપુરુષોના મુખેથી ઉરયારાયેલું હોય, અર્થાત્ અરિહંત ભગવંતનો ઉપદેશ અથવા તીર્થસ્વરૂપ શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે આપેલા તત્વવિષયક પ્રવચનો એ જ આગમો છે.
જૈનધર્મ અનુસાર કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત ર્યા પછી તીર્થંકર ઉપદેશ આપે છે. તીર્થકરે ઉપદેશેલા સર્વોચ્ચ માર્ગને કેટલાંક ભવ્યાત્માઓ અનુસરે છે અને દીક્ષા લે છે. આવા અનુયાયીઓના