________________
અર્થ – સંયમ સાધનામાં સહાયક દ્રવ્ય ક્ષેત્રાદિથી યુક્ત સાધુનું અનુષ્ઠાન ઉત્સર્ગ કહેવાય છે અને તેનાથી રહિત સાધુનું તે અનુષ્ઠાન અપવાદરૂપ કહેવાય છે. સંયમ સાધનામાં પ્રતિકુલ
દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાલાદિ હોય ત્યારે જ સંયમ સાધનાને ટકાવી રાખવા જ અપવાદ સેવવાની સંયમાર્થી સાધુઓને જરૂર પડે છે. २९९. अशक्तस्यैवोत्सर्गादपवादगतावधि कारात् ।
અર્થ – ઉત્સર્ગમાર્ગનું પાલન કરવા અશક્ત હોય એવા સાધુને જ અપવાદમાં જવાનો અધિકા૨ છે, સશક્તને નહિ. ३००. परोपकारो हि स एव सुधिया विधेयो य आत्मना उपकारको भवति ।
અર્થ – પરોપકાર બુદ્ધિમાને એવો જ કરવો કે જે પોતાના આત્માને અંતે ઉપકારક થાય.
(પરિણામે પોતાના આત્માને અપકારક નિવડતો પરોપકાર કરવા જેવો નહિ.) દા. ત. સાધુએ પરદેશમાં જઈ ધર્મપ્રચાર કરવો.
३०१. जगति दूर्लभं श्रुतरत्न मुपयच्छन् वर्त्तते । અર્થ – જગતમાં શ્રુતરત્નને આપનારા દુર્લભ છે. ३०२. कुविनेया मृदोरपि गुरोः खरपरुष प्रत्युच्चारणादिना कोपप्रकोपकाः भवन्तिः ।
અર્થ – કુશિષ્યો શાન્ત પ્રકૃતિવાળા ગુરુને ખરપરુષ વચનો બોલવાવડે કરીને કોપાયમાન કરે છે.
३०३. अर्धमागधिकभाषया तीर्थकृतां देशना प्रवृत्तेः । અર્થ – તીર્થંકરોની દેશના અર્ધમાગધિ ભાષાવડે પવર્તે છે.
૨૪૦
