________________
સુરભિ અખંડ કુસુમ ગ્રહી, પૂજો ગત સંતાપ,
સુમન જંતુ ભવ્ય જ પરે, કરીએ સમકિત છાપ. [૩] અર્થ : જેમના આધિ-વ્યાધિ-ઉપાધિ, જન્મ-જરા-મરણ-૩૫ સંતાપ દૂર થઈ ગયા છે; તેવા પરમાત્માની સુગંધી અને અખંડ કુસુમ વડે મનના સંતાપને દૂર કરી હું પૂજા કરું છું. આપના અંગે ચડતાં પુષ્પો જેમ ભવ્યપણાની છાપને પામે છે. તેમ મને પણ સમ્યક્તની છાપ મળો.
આ રીતે પરમાત્માની અષ્ટપ્રકારી પૂજામાંથી જલ-ચંદન-પુષ્પપૂજા એમ ત્રણ પ્રકારની અંગપૂજાની વાત થઈ. હવે અગ્રપૂજા પાંચ પ્રકારની છે. તે ગંભારાની બહાર કરવી જોઈએ. તેમાં અનુક્રમે ધૂપ-દીપ-અક્ષત નૈવેધ અને ફળનો સમાવેશ થાય છે.
૪. ધૂપપૂજા : આત્માના દુર્ગુણો કાઢી સગુણો લાવવા ધૂપપૂજા કરવી. ધૂપદાનીમાં દશાંગ, અષ્ટાંગ વિ. ઉત્તમ ધૂપ ધખાવીને પ્રભુ સન્મુખ ધૂપ કરે. ધૂપ દીપ પૂજા પુરુષો પ્રભુની જમણી બાજુ અને બહેનો ડાબી બાજુ રહી કરે. ધૂપદાની પ્રભુની ડાબી બાજુ સ્થાપવી અને દીપક જમણી બાજુ સ્થાપન કરવો.
ધ્યાન ઘટા પ્રગટાવીએ, વામ નયન જિન ધૂપ
મિચ્છર દુર્ગધ દૂરે ટળે, પ્રગટે આત્મ સ્વરૂપ. [૪] અર્થ: આ ધૂપની ઘટા જે રીતે પ્રગટ થઈ રહી છે તેવી રીતે મારા ધ્યાનની ઘટા પ્રગટ થાઓ. આ ધૂપ પ્રગટાવવાથી જેમ દુર્ગધ દૂર થાય છે અને સુગંધ ફેલાય છે તેમ આપની ધૂપપૂજાથી મારા આંતરિક વિચારો રૂપી મિથ્યાત્વ દુર્ગધ દૂર થાઓ અને ધૂપની ઘટાઓ જેમ ઊંચે જઈ રહી છે તેમ હું પણ ઊર્ધ્વગતિ પામીને સિદ્ધશિલાને પ્રાપ્ત કરી આત્મસ્વરૂપને પ્રગટાવું તે માટે આપની ધૂપપૂજા કરું છું.
૫. દીપકપૂજા : અજ્ઞાનનો અંધકાર દૂર કરી જ્ઞાન દીપક પ્રગટાવવા દીપક-પૂજા કરવી.
દ્રવ્ય દીપ સુવિવેકથી, કરતાં દુ:ખ હોય ફોક,
ભાવપ્રદીપ પ્રગટ હવે, ભાસિત લોકાલોક પિ]. અર્થ: હે પરમાત્મન્ ! આપની પાસે વિવેકપૂર્વક દ્રવ્યદીપક લઈને ઊભો છું. દીપક જેમ અંધકારનો નાશ કરે છે. તેમ સુવિવેક રૂપી દીપકથી દુ:ખનો નાશ થાય છે અને ભાવ દીપક રૂપી કેવલજ્ઞાન પ્રગટે છે. સર્વ લોક અલોક ભાસિત થાય છે. (દેખાય છે.) મારામાં તેવી શક્તિ પ્રગટ થાય તેમ હે પ્રભુ! માગણી કરું છું. ૧,૨ જુઓ દ્વાર પ્રથમ-પૂજાત્રિક
પર ભાષ્યત્રિ-ભાવત્રિક