Page Text
________________
થોડા વખતમાં મગધ જ નહિ, આસપાસના અનેક સામ્રાજ્યો મગધસમ્રાટ ચન્દ્રગુપ્તના ચાકર બની ગયા.
મંત્રીશ્વર ચાણક્ય જૈનધર્મના પાકા ઉપાસક હતા, એથી એમના સંગે ચન્દ્રગુપ્તનું રાજ્ય પણ જૈનત્વની જ્વલંતતાનું જ્યોતિર્ધર એક કેન્દ્ર બની ગયું. ચન્દ્રગુપ્તના રાજ્યકાળ દરમિયાન મગધ બાર વર્ષીય દુકાળની ઝાળમાં સપડાયું, છતાં એમણે પ્રજાનું પુત્રની જેમ પાલન કરીને પોતાની જવાબદારી બરાબર અદા કરી.
ભારતીય ઇતિહાસમાં ચંદ્રગુપ્ત જ એક એવા સાર્વભૌમ રાજવી બન્યા કે, જેમણે પરદેશી રાજાઓને પણ નમાવ્યા હોય ! એ કાળમાં પરદેશી-રાજા સેલ્યુક્સે પંજાબને જીતી લઈને હિન્દ પર સામ્રાજ્યનો પંજો લંબાવવા લડાઈ આગળ લંબાવેલી. પણ સમ્રાટ ચંદ્રગુપ્તે એ પરદેશી-રાજાને એવી સખત હાર આપી કે, એને ભાગતા ભોંય ભારે પડી ગઈ ! તેની પાસેથી દંડ રૂપે કેટલાય પ્રદેશો લઈને પછી જ ચંદ્રગુપ્તે એને મુક્ત કર્યો અને ભારતીય રાજવીઓનું પાણી બતાવી આપ્યું. આ સિવાય પણ ચંદ્રગુપ્તે મેળવેલા વિજયોની વણઝાર ઘણી લાંબી હતી. ભારતના એક મહાન-સમ્રાટની અદાથી ચન્દ્રગુપ્ત રાજવીએ જે પ્રતિષ્ઠા મેળવી, એનો ઠીક-ઠીક યશ મંત્રીશ્વર ચાણક્યને ફાળે જતો હતો.
મગધસમ્રાટ ચંદ્રગુપ્ત અને મગધમંત્રી ચાણક્યના સમયમાં આચાર્યશ્રી સ્થૂલભદ્રસૂરિજીનું ધર્મ-સામ્રાજ્ય પણ પૂર બહારમાં ખીલી ઉઠ્યું હતું. એથી આ આચાર્યદેવની ચરણોપાસનાનો લાભ પણ આ રાજા-મંત્રીને મળ્યો હતો. ચાણક્યે જીવનના અંત ભાગે જૈન દીક્ષા સ્વીકારીને આત્મકલ્યાણ સાધ્યું હતું અને મગધમાં જૈનત્વની જ્વલંત જ્યોત આ રીતે પણ ફેલાવી હતી. સમ્રાટ ચંદ્રગુપ્તે મગધનું સમ્રાટ-પદ ૨૪ વર્ષ સુધી ભોગવ્યું. ત્યારબાદ આ પદ એમના પુત્ર બિંદુસારને મળ્યું.
બિંદુસાર પિતાની આબરૂને વધારનાર રાજવી હતો. એણે મગધસામ્રાજ્યનો વિસ્તાર ઘણો વધાર્યો હતો. આ બંને પિતા-પુત્રના કાંડામાં એવું બળ હતું કે, એઓ ધારત તો કલિંગ પર પણ ચપટી વગાડતા જ વિજય મેળવી શકત. પણ તેઓએ કલિંગને સ્વતંત્ર રહેવા દઈને પોતાના
~~~~~ મહારાજા ખારવેલ
€0
| SR No. | 006183 |
| Book Title | Maharaja Kharvel |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Purnachandrasuri |
| Publisher | Panchprasthan Punyasmruti Prakashan |
| Publication Year | 2016 |
| Total Pages | 178 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 6 MB |