________________
કાં તૈયાર થયા છો? શું અગંધન કુળના સાપ જેવા એક નાચીજ પ્રાણીથી પણ તમે ગયા? એય પાછા મુનિ થઈને? વમેલાંને વાંછવા કરતાં એ નાગ મોતને મહાન ગણે છે, અને તમે આજે મહાભાગ હોવા છતાં વમેલાંને વાંછવામાં જ જીવનની ધન્યતા સમજવા તૈયાર થયા છો ?'
શ્રમણી ગંભીર ભાવે મુનિના પલટાતા પરિણામ નિહાળી રહ્યાં. મુનિ વિચારી રહ્યા હતા : રે! શું એક સાપ જેવું પ્રાણી પણ મારાથી ચડી જાય ! વમેલાંને વાંછીને કલ્પના-સુખની આ એક પળ મારા માટે કેટકેટલા યુગનાં દુઃખોને નોતરી આણશે? મુનિ ગંભીર બની ગયા. પોતાના ભવભ્રમણનું ચક્ર એમને જોરજોરથી ભીષણ ઘરેરાટી સાથે ઘૂમતું જણાવા માંડ્યું. એઓ ક્રૂજી ઊઠ્યા.
ત્યાં તો શ્રમણીનો જાગૃતિનાદ આવ્યો :
દેવરિયા મુનિવર ધ્યાનમાં રહેજો ! ગાયોના ધણને હાંકનારો ગોવાળ એ ગાયોનો ધણી નથી. એની માલિકી ફક્ત એક નાનકડી લાકડી ઉપર જ છે. ધ્યાનમાંથી ચૂકનાર મુનિ આ રીતે જ ધણની માલિકી જતી કરીને, ફક્ત લાકડીનો લુખ્ખો માલિક બને છે ! શું તમારે ગોવાળ કહેવડાવવું છે? રામ રામ રખડતા ગોવાળ ?
મુનિ અપલક નેત્રે સાંભળી રહ્યા. એ નાદ આગળ વધ્યોઃ
મુનિ, તમે તો ધનકુબેર છો, આ કામનાને કચડી નાખો, નહિ તો ધનકુબેરમાંથી તમે માત્ર એ ધનના ભંડારી બની જશો. જેનો હક્ક માત્ર ચાવીના ઝૂમખા પર હોય. એક પાઈ પણ એની આજ્ઞામાં નહિ? માત્ર વેશના જ ધણી બનીને, તમારે જાત-વંચના ને જગત-વંચનાનું ઘોર પાપ વહોરવું હોય, તો તમે જાણો. બાકી વેશ પાછળ ઊભેલી વિભુતાના વિરાટનું સ્વામીત્વ તમારે જોઈતું હોય, તો મનના ઘોડાના ચાબુકધારી સવાર બની જાવ.”
રથનેમિનો રથ પુનઃ પથ પર આવી ગયો. વાસનાના એ મનોરથને એક ઉપાસના-મૂર્તિએ બાળીને ભસ્મ બનાવી મૂક્યા. ગિરનારની ગૌરવગાથા ૬૩