________________
એને બંધ કરનારા હતા : બૌદ્ધો ! અને જ્વાળા પાસેથી જેમ જળની આશા રાખવી નકામી ગણાય, એમ જૂનાગઢના રાજવી ખેંગાર પાસેથી પણ ન્યાયની આશા રાખવી નકામી હતી ! હા, ખેંગાર પાસેથી હજી ન્યાય ન મળત, તોય આ પ્રશ્ન આટલો બધો જવલંત અને જટિલ ન બનત, પણ જ્યારે અન્યાયની ચાબુકો ખુદ ખેંગારે જ વીંઝવા માંડી, ત્યારે આજુબાજુના વગદાર જૈનસંઘો જૂનાગઢમાં એકઠા થયા.
ન પ્રયત્નો કરવામાં કોઈએ કમી ના રાખી, ન મંત્રણાઓ કરવામાં કોઈએ પાછું વળીને જોયું ! પણ એક ઉપાય કારગત ન નીવડ્યો. ખેંગાર ખુદ બૌદ્ધોનો હિમાયતી બનીને બેઠો હતો અને એણે રાજાજ્ઞાના સહારે ગિરનારની યાત્રા બંધ કરાવી હતી.
ગઈ કાલે ગિરનારનો જે ગઢ ને ભગવાન નેમનાથનું જે જિનમંદિર, માનવસમૂહથી કિલ્લોલ કરતું હતું, ત્યાં આજે સૂમસામ અને સૂનું સૂનું વાતાવરણ છવાયું હતું.
ગઈ કાલે ભગવાન નેમનાથની જે શ્યામલ પ્રતિમા દૂધના અભિષેકથી, કાળાંકાળાં વાદળ વચ્ચે ખીલેલા ચન્દ્રની જેમ શોભતી હતી, એ પ્રતિમા પર આજે પાણીનાં પ્રક્ષાલ-જળ પણ દેખાતાં નહોતાં !
પોતાની પર થતા આ હડહડતા અન્યાયના વિરોધ કાજે, જયારે જૈનસંઘ ખેંગાર આગળ અવાજ ઉઠાવતો, ત્યારે ખેંગાર કવિતાના કોઈ ધ્રુવપદની જેમ એક જ વાત વારંવાર સુણાવતા :
‘તમે તમારા કપાળેથી કેસરનું તિલક ભૂંસી નાખો અને ભગવાન બુદ્ધનું શરણ સ્વીકારો, પછી જ તીર્થના તમારા હક્કો તમને પાછા મળશે.’
ખેંગાર હસીહસીને આ ધ્રુવપદ લલકારતો અને જૈનસંઘ આંસુ સારીને પાછો વળતો. “તીર્થયાત્રાનો જ પ્રશ્ન જૈનસંઘની આગળ ન હતો, બીજા બીજા પ્રશ્નોની નાગચૂડમાં પણ જૈન-સંઘને સપડાવવામાં આવ્યો હતો. બૌદ્ધ ધર્મનો અંગીકાર ન કરાય, તો ભાવિનું જીવન પણ જોખમાય
૪૨ % ગિરનારની ગૌરવગાથા
