________________
રત્નશ્રાદ્ધને પોતાનો વિચાર ફેરવવો પડ્યો. એમણે પાષાણનું એક દિલહર બિંબ પસંદ કર્યું. અંબાએ એમાં સહમતિનો સૂર મિલાવ્યો અને આખરી સૂચના કરતાં કહ્યું :
વત્સ ! પાછળ નજર કરીને તું જોતો નહિ, નહિ તો જ્યાં તું નજર કરીશ, ત્યાં જ આ બિંબ સ્થિર થઈ જશે !”
અંબાએ સૂતરના તાણાવાણાથી વીંટીને આ બિંબ રત્નને આપ્યું ને રત્નશ્રાદ્ધ ગિરનાર તરફ ચાલતા થયા. પોતે એક દૈવી ધરતીનો પુણ્યપ્રવાસ ખેડીને આવ્યા, એનો અનહદ આનંદ હતો. ગિરનારના મંદિરની બહારના ભાગમાં રત્નશ્રાદ્ધ આવી ઊભા અને મંદિરને દ્વારે એમનું પગલું થંભી ગયું.
આશંકા ને ભુક્ય : આ બે ગજબ-અજબની મનની દશાઓ છે. કેટલીક વાર કાંઠે આવેલી નાવને આ દશાઓ જળ- સમાધિ લેવરાવે છે ! રત્નને માટે પણ આમ જ થયું! એમનામાં એક આશંકા ને એક સુક્ય જાગી ઊઠ્ય દેવી મારી સાથે માયા તો નહિ જ રમી ગયાં હોય ને? આવું વિરાટકાય બિંબ છે, છતાં ભાર કેમ નથી? શું ખરે જ દેવીપ્રભાવથી બિબ પોતાની મેળે આવી રહ્યું હશે? ને સૂતરના તાંતણે બંધાયું હશે?
રત્ન આશંકાથી પાછળ જોવા નજર કરી અને બસ ! ખેલ ખતમ થઈ ગયો ! મંદિરના દ્વારમાં ને દ્વારમાં જ બિંબ સ્થિર થઈ ગયું!
પાછું વિઘ્ન ! પાછી આફત ! પણ ભૂલ રત્નની હતી. હજારો હાથ કામે વળગ્યા, પણ તસુભર પણ ન ખસ્યું. અંતે આખા મંદિરની ધરમૂળથી નવ-રચનાનો નિર્ણય લેવાયો.
| વિક્નોની જ વાટ હતી, પણ વિરતા એને ખૂંદી ખૂંદીને ગિરનાર સુધી પહોંચી હતી. જ્યાં દ્વાર ત્યાં ગર્ભગૃહ ! આખું મંદિર નવું બનાવવામાં આવ્યું અને એના પાયામાં એક ઇતિહાસ પૂરાયો.
કસોટી તો કંચનની થાય !”
•••
૪૦ છે. ગિરનારની ગૌરવગાથા