________________
મૃત્યુએ જ્યારે દ્વાર ખખડાવ્યું, ત્યારે મહામાત્ય ઉદયન રણછાવણીમાં પોઢ્યા હતા. ગુજરાતને એમણે જરૂર વિજયી બનાવ્યું હતું, પણ પોતાના જીવનને હોડમાં મૂકીને ! ગુજરાતની શાન રાખતાં, એમનું શરીર જખમી બન્યું હતું.
રણવાટે સંચરતા મંત્રી વચ્ચે તીર્થાધિરાજ શત્રુંજયમાં ભગવાન યુગાદિને ભેટીને આગળ વધ્યા હતા. એ કાષ્ટ-મંદિરમાં જલતી દિવેટ લઈને ફરતા ઉંદરોને જોઈને એમનું દિલ ખળભળી ઊઠ્યું હતું. યાત્રા કરીને પાછા વળતાં એમણે નિર્ધાર કર્યો હતો કે, હું આ કાષ્ટ-મંદિરનું નવનિર્માણ કરીશ ! પણ આદર્યાં અધૂરાં જ રહ્યાં ! યુદ્ધમાં વિજયી બનીને પાછા વળતાં જ મંત્રીશ્વર મૃત્યુબિછાને પોઢ્યા અને એમણે પોતાના પુત્રને આટલો સંદેશ આપવાનું સૂચન કર્યું :
‘મારી ઇચ્છા તમે પૂરી કરજો ! મારી ભાવના હતી : યુગાદિમંદિરનું હું નવસર્જન કરું ! મારી ઝંખના હતી : મહાતીર્થ ગિરનાર પર હું પાજ પગથાર કંડારું !'
-ને મંત્રીએ પ્રાણ તજ્યા. ગુજરાતે એક પીઢ પ્રધાન ખોયો !
દંડનાયકની આંખ સામે, પિતૃ-જીવનની એ સંધ્યા તરવરી રહી. આજે પોતે યુગાદિ-મંદિરનું નવસર્જન કરી શક્યા અને પિતૃઋણથી કંઈક મુક્ત થયા, એ બદલ એમના હોઠે હાસ્ય ૨મી ગયું !
બે કરોડ અને સત્તાણું લાખ રૂપિયાના સર્વ્યય પછી યુગાદિ મંદિરનું નવસર્જન પૂરું થયું હતું અને કલિકાલ સર્વજ્ઞ હેમચન્દ્રસૂરીશ્વર મહારાજાનો પ્રતિષ્ઠા વાસક્ષેપ મેળવવાનું ભાગ્ય બાહડને લાધ્યું હતું. પરંતુ દંડનાયકને હજી સંતોષ ન હતો. એમના કાનમાં હજી ગિરનાર ને એની પગથારનાં પડઘા ગૂંજી રહ્યા હતા. એક વચન પૂરું થયાના આનંદ કરતાં, એક વચન હજી અધૂરું હતું, એનો અસંતોષ એમને થોડા જ દિવસોમાં ગિરનાર લઈ ગયો. દંડનાયક બાહડ ઋણમુક્તિ કાજે ગિરનાર આવ્યા !
ગિરનારની ગૌરવગાથા ૫
