________________
ઓપતો હતો અને આવા કારણે ત્યાં વિવિધ વેલડીઓવનસ્પતિઓ-ઔષધિઓ ઊગતી હતી, તદુપરાંત ત્યાં હિંસક પશુઓનો પણ વસવાટ રહેતો. થોડા સમય પૂર્વે ગિરિરાજના ચિત્રિત બનતાં પટોમાં જોવા મળતાં વાઘ-સિંહ જેવાં પશુઓ આજે ચિત્રિત બનતાં પટોમાં પણ જવલ્લે જ, બહુ ઓછા પ્રમાણમાં જોવા મળતાં હોય છે, ત્યારે સાક્ષાત ગિરિરાજ પર તો આવાં પશુઓનું સ્વપ્નેય દર્શન આજે દોહ્યલું બન્યું હોય, એમાં શી નવાઈ ? વર્તમાનની આવી વાસ્તવિકતા વચ્ચે જો કોઈને એમ કહીએ કે, કોઈ કાળે વાઘ-સિંહનો વસવાટ આ ગિરિરાજ પર હતો, અને એની ત્રાડ સંભળાતાં યાત્રિકો ભયભીત બની જતા અને એથી દિવસોના દિવસો સુધી યાત્રા બંધ રહેતી. તો માત્ર એક કલ્પના કરતાં આ વાતને કોઈ વધુ વજૂદવાળી ન ગણે. પરંતુ આ કોઈ કોરી કવિ-કલ્પના જ નથી. વીર વિક્રમસિંહનો આજે પણ જોવા મળતો પાળિયો અને ‘વાઘણ પોળ' તરીકે ઓળખાતી જગા એ સત્યની સાખ પૂરે છે. વાઘ-સિંહની ગિરિરાજ પરની અવરજવર હજી નજીકના જ ભૂતકાળની એક વાસ્તવિકતા હતી.
ભૂતકાળના એ દિવસોમાં ત્રાડ અને ગર્જના દ્વારા ભલભલાનાં ગાત્રને ગાળી નાંખતા અને ગિરિમાર્ગને અવરોધીને હરતા ફરતા સિંહના ભયથી જ્યારે લાંબા સમય સુધી યાત્રા અટકી ગઈ હતી, ત્યારે ભાભીનું મહેણું સાંભળીને જેનું સાહસ સળવળી ઊઠ્યું હતું, એ વીર વિક્રમે બહાદુરીપૂર્વક
સિંહનો સામનો કર્યો હતો અને સિંહને ભગાડી મૂકીને યાત્રામાર્ગ નિષ્કંટક બનાવ્યો હતો, એની સ્મૃતિમાં આજેય એક પાળિયો અડીખમ ઊભો છે. એ ઇતિહાસની સાથે સાથે જ લખી શકાય, એવી ઘટના એ દહાડે બનવા પામી કે, જ્યારે એક વાઘણે આ ગિરિરાજ પર દેખા દીધી.
જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧
૭૭
