________________
ગ્રહણ કરતા કરતા તપસ્વી શ્યનેક એક દહાડો વસંતપુરમાં આવી ઊભા. લોકોના ટોળેટોળાં એમના દર્શન માટે પડાપડી કરવા માંડ્યાં. થોડાક જ દિવસોમાં એમની કીર્તિ વસંતપુરના કોટ-કિલ્લા ભેદીને રાજમહેલમાં પ્રવેશી અને રાજવી સુમંગલ પણ તપસ્વીનાં દર્શન કરીને જીવનને ધન્ય બનાવવા ચાલી નીકળ્યા. તપસ્વીનું રહેઠાણ જેમ નજીક આવતું ગયું એમ એમ રાજવીનું મન સરી ગયેલી સ્મૃતિઓના ઢગલાથી ઊભરાઈ ઊડ્યું. એમણે નિર્ણય કરી લીધો કે, આ તપસ્વીના ચરણને અનુતાપના આંસુથી અભિષેકીને મારે એમના આગામી પારણાનો લાભ તો લેવો, લેવો ને લેવો જ!
તપસ્વીની કાયા તો હજી એવી જ કૂબડી હતી. પણ તપનાં તેજ એની પર નૃત્ય કરી રહ્યાં હતાં. એથી એનું કૂબડાપણું જાણે ઢંકાઈ ગયું હતું. રાજવીએ તપસ્વીનાં ચરણોમાં માથું ઝુકાવીને પછી પ્રશ્ન કર્યો :
‘તપસ્વીજી ! મને ઓળખ્યો ? અગણિત અપરાધ આચરનારો નઠોર અને કઠોર આપનો જ એક અપરાધી ! આજે હું આસુભીની આંખે અને આગ-નીતરતા અંતરે આપશ્રીની ક્ષમા માગું છું. મારા અપરાધનો અંત નથી, તો આપની ક્ષમાય અનંત છે. હું આ.. પ... નો, અ...૫...રા....ધી......”
રાજવી વધુ બોલી ન શક્યા. ગળે ડૂમો ભરાઈ આવ્યો. તપસ્વી યેનક ભૂતકાળને કંઈ ભૂલી તો નહોતા જ ગયા. પણ એ પ્રસંગને જોવાની નવી દષ્ટિ એમને લાધી ગઈ હતી. એથી વાત્સલ્યભર્યા હાથે રાજવીનો બરડો પંપાળતાં એમણે કહ્યું :
“રાજન્ ! તમારો કોઈ અપરાધ નથી. અપરાધી હોય, તો માત્ર મારાં કર્મ જ છે. તમે તો મારા જીવનને વિરાગ ભણી વળાંક આપવાનું પુણ્યકાર્ય જ અદા કર્યું છે. તમારી
જ | જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧