________________
વૈશાખ-જેઠનું અંગારા વેરતું આકાશ, ભડકા જેવી | ભયંકર લૂ અને પાછો ગંગા-તટ!
તપેલા તવા જેવા ગંગાતટ પર ઊભું પણ કોણ રહે?
મુનિએ સમતાથી કહ્યું : નંદ ! વાત તમારી સાચી ! પણ, હું તો જૈન સાધુ છું. પૈસાનો પડછાયો પણ સાધુની સાધુતાને કલંકિત બનાવે!
નંદ જરા ક્રોધથી બોલ્યોઃ
પૈસાનો પડછાયો પણ તમને ખપતો ન હોય તો આ નાવમાં બેઠા જ શા માટે? તમે ભલે સાધુ હો, પણ હું તો સંસારી છું ને ? પૈસા તો અમારે મન પરમેશ્વર છે. પૈસાના પડછાયાની પણ પૂજા કરવાનું મળે તો, અમે અમારી જાતને ધન્ય માનીએ!”
યુગધર મુનિના દેહને ભડકા જેવા તડકા તપાવી રહ્યા હતા. માથે કોઈ મુકુટ ન હતો. પગે કોઈ પાદત્રાણ નહોતું. અડવાણા પગે ને અડવાણા માથે ઊભેલા મુનિનો દેહ ચમચમ થઈ રહ્યો હતો. એમણે જોયું કે નાવિકની આગળ સાધુની આચારસંહિતાની વાતો કરવી, ભેંસ આગળ ભાગવત ભણવા જેવું છે. એમણે કહ્યું :
નંદ! તમે મારી સાથે ગામમાં ચાલો. નૌયાત્રાનું મૂલ્ય તમને ત્યાં મળી જશે.”
નાવિક જરા જુસ્સાથી ને ગુસ્સાથી બોલ્યો
“ગરજ તમારે છે કે મારે ? યાત્રા તમે કરી, એના પૈસા લેવા હું મારી નાવને રેઢી મૂકું અને તમારી સાથે ગામમાં આવું એમ ? ધરમ નથી કરતો હું તો ધંધો લઈને બેઠો છું. મારે મોડું થાય છે. ધરમનો મેં કંઈ ધજાગરો નથી લીધો. તમારા જેવા મફતકા ચંદન ઘસનારા ઉપર ઉપકાર કરવા
જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧