________________
ચારસો નવ્વાણું સાધુઓ ઘાણીમાં પીલાતા પીલાતા, પોતાનાં કર્મોને પીલીને અંતકૃત કેવળી બન્યા અને સિદ્ધશિલાના સ્વામી બન્યા.
આ કરૂણ દશ્ય જોઈને શ્રી સ્કંધકસૂરિજીનું હૈયું હાલી ઊઠ્યું હતું. હવે ફક્ત બે જ જણા મૃત્યુના મોંમાં પ્રવેશવાના બાકી હતા : એક પોતે અને બીજા એક બાળશ્રમણ! આ બાળસાધુ પર વીંઝાનાર મોતનો કોરડો પોતે નહિ જોઈ શકે એમ અંતરમાંથી બા-પોકાર ઊઠતાં સૂરિજીએ પાલકને કહ્યું :
‘પુરોહિતજી ! મારા હૈયાની લાગણીમાંથી પેદા થયેલી એક વાત હવે સાંભળશો? આ બાળ શ્રમણનું મૃત્યુ હું નહિ ભાળી શકું. માટે પહેલું મૃત્યુ મારું થાય અને પછી આનુંઆટલી મારી માગણી સ્વીકારશો.’
પાલક આ સાંભળીને ખડખડાટ હસી ઊઠતાં બોલ્યો : ઓહો! તમને તો મારે વધુ જ દુ:ખ આપવું છે. ને એણે બાળસાધુને આજ્ઞા કરી ઃ એ સાધુડા! બેસી જા, ઘાણીમાં !
:
બાળસાધુ ઘાણીમાં બેસી ગયા. સૂરિજીએ એમને સાવધાન બનવાની હાકલ કરી. હસતે મોઢે જીવલેણ વેદના સહતા સહતા એ પણ અંતકૃત કેવળી બનીને મોક્ષના મહેમાન બની ગયા.
પાંચસો પાંચસો સાધુઓને આરાધક રહેવાની પ્રેરણા આપનાર શ્રી સ્કંદકસૂરિજીનું દિલ હવે દ્વેષના દાવાનળથી ધખી ઊઠ્યું. એઓ મનમાં બબડ્યાઃ પાપી ! પાલક ! તેં પાંચસોના પ્રાણ લઈને એમનાં કમકમાટી ભર્યાં મોત નિપજાવ્યાં, ત્યાં સુધી તો હું મૌન રહ્યો ! પણ મારી છેલ્લી એક લાગણી ભરી માંગણીનેય તેં ઠુકરાવી દીધી અને મારા અંતરને વેરની જ્વાળાઓથી સળગાવી દીધું ! આભચીરતી ગર્જના સાથે એમણે પોકાર કર્યો :
જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧
૧૩