________________
દ્વાદશાંગી અર્થાત્ બાર અંગસૂત્ર (૧) શ્રી આચારાંગ સૂત્ર શ્રી આચરાગ સૂત્ર દ્વાદશાંગીનું પ્રથમ અંગસૂત્ર છે.. તેમાં બે શ્રુતસ્કંધ છે, અને કુલ ૨૫ અધ્યયને છે.
પ્રથમ શ્રુતસ્કંધમાં ૯ અને બીજામાં ૧૬. અધ્યયને છે, તેમાં ૮૫ ઉદ્દેશન કાળ, અને તેટલાંજ સમુદેશન કાળ છે, ૧૮૦૦૦ પદ એમ સમવાયાંગ અને નંદીસૂત્રમાં કહ્યું છે.
અનાદિ કાળથી અનંતા તીર્થકર ભગવંતો કેવળજ્ઞાન પ્રગટાવીને સર્વ કેવળી ભગવંત બન્યા પછી પોતાના ગણધરેને પોતાના શ્રીમુખે અર્થરૂપી ત્રિપદિ સૌ પ્રથમ સંભળાવે છે, જેના પ્રભાવથી ગણધર ભગવંતને સકળ અધ્યાત્મ શાસ્ત્રનું જ્ઞાન થાય છે અને મુમુક્ષુ જનના હિતાર્થે દ્વાદશાંગીરૂપ બાર અંગસૂત્રની રચના કરે છે. તેમાં સૌથી પ્રથમ અગસૂત્ર શ્રી આચારાંગ સૂત્ર નિયમ હોય છે. તેનું કારણ શું ?
આચારાંગ નિયુક્તિકાર નિર્યુક્તિની ગાથા ૧૬માં પ્રશ્ન ઉઠાવીને પોતે જ તેનો જવાબ નીચે પ્રમાણે આપે છે -
અંગાણાય કિં સારો ? ? સવ અંગસૂત્રોમાં સારભૂત સૂત્ર કયુ ? તસ્ય કિં હવાઈ સારે? તે કેમ સારભૂત છે? અણુઉગ સારા તસવિય પ્રરૂવણુસાર .
