________________
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર ]
આ
[ ૩૧૭, સૂત્રને મહિમા ઘણા છે. કારણ કે ચારે અનુયાગામાં તે સાધુઓના ચરણકરણાનુયાગ પ્રધાન સૂત્ર છે. નદીસૂત્રમાં આવશ્યક વ્યતિરેક (સિવાયના) સૂત્રેાના બે ભેદ પાડયા છે. (૧) કાલિક અને (૨) ઉત્કાલિક તેમાં ઉત્કાલિકમાં આ સૂત્ર પ્રથમ છે. અસજઝાય કાળ સિવાયના બધા પ્રહ૨માં જે ભણી શકાય તેને “ઉત્કાલિક” સૂત્ર કહ્યા છે. આમાં સાધુ-સાધ્વીજીના આચાર અને ગોચરની વિધિનું નિરૂપણુ છે. તેથી આની રચના પહેલા સાધુપણાના આચારધર્મ માટે આચારાંગનું જ્ઞાન સર્વ પ્રથમ અપાતુ પરંતુ આની રચના પછી સૌપ્રથમ દશવૈકાલિક સૂત્રનું અધ્યયન કરાવવાનું શરૂ થયું, જે હજી ચાલુ છે. તદુપરાંત પહેલા આચારાંગ સૂત્રના શસ્ત્રપરિજ્ઞા નામે અધ્યયનના અર્થ શીખ્યા વગર નવદીક્ષિત. સાધુસાધ્વીને વડીદીક્ષા અપાતી ન હતી. પરંતુ આની રચના પછી દશવૈકાલિકના ચાથા ષજીવનિકાય નામના અધ્યયનને ગુરૂના શ્રીમુખે સાંભળી દીક્ષાથી પાસે પાઠ બેલાવીને વડીદીક્ષા આપવાનું શરૂ થયું. આ સૂત્ર પ્રવત માન પાંચમાં આરાના અંતભાગ સુધી ટકવાનું છે. જેના આધાર લઈ ચાર જીવા આરા પૂરા થવાના સમયે પણ એકાવતારી થવાના છે. આમ આ સૂત્રના પૂર્વાચાર્યાએ ઘણા મહિમા ખતાવ્યા છે. તેથી પ્રાયઃ બધા સાધુ-સાધ્વીજીઓને આ કંઠસ્થ હાય છે, એટલું જ નહિ પણ ઘણા વૈરાગી ભાઈ એના દીક્ષા લેતાં પહેલાં પણ આ સૂત્ર કંઠસ્થ કરી લે છે. કારણ કે આ સૂત્ર અહિંસા-સયમ તામય ઉત્કૃષ્ટ અહિંસા થને યથાર્થ પાળવાની વિધિ બતાવનારૂં છે; જેના રૂડાં પાલનથી સાધક ભવકટી કરી પરમપદ પામે છે.
પ્રભુ મહાવીરસ્વામીની ચેાથી પાટે ખીરાજતા શય્યભ-
